Hispan
Ido Societo
Sociedad Española Idista
Apartado de Correos 3142 E-14080
Córdoba, España
retro, este prefijo indica el acto inverso de lo que indica sin él la palabra fundamental: sendar, enviar; retrosendar, devolver lo enviado.
ri, repetición: dicar, decir; ridicar, repetir.
ach, sufijo que se emplea para indicar menosprecio, adversión: lito, cama; litacho, camastro.
ad, frecuencia, duración: pafar, dar un tiro; pafadar, tirotear.
aj, hecho de, lo que se: lano, lana; lanajo, artículo de lana; lektar, leer; lektajo, lectura.
al, relativo a, perteneciente a: gramatiko, gramática; gramatikala, gramatical.
an, miembro de: akademio, academia; akademiano, académico.
ar, conjunto, colección: formulo, fórmula; formularo, formulario.
ari, que recibe la acción expresada por el verbo: sendar, enviar; sendario, destinación, destinatario.
atr, semejante, parecido a: reda, rojo; redatra, rojizo.
e, que tiene el color, el aspecto de: rozo, rosa; rozeo, rosáceo.
ebl, que se puede: vidar, ver; videbla, visible.
eg, aumentativo: bela, bello-a; belega, bellísimo, hermosísimo.
ed, lo que cabe en: boko, boca; bokedo, bocado.
em, inclinado, propenso a: venjar, vengar; venjema, vengativo.
end, que debe o tiene que ser; skribar, escribir; eskribenda, que se debe escribir.
er, que practica la acción indicada por la raíz: redaktar, redactar; redaktero, redactor.
eri, establecimiento; libro, libro; librerio, librería.
es, estado, cualidad: bela, bello; beleso, belleza.
esk, empezar, ponerse: pala, pálido; paleskar, palidecer, ponerse pálido.
et, disminuye la idea expresada por la raíz: domo, casa; dometo, casita.
estr, amo, jefe, dueño, maestro: skolo, escuela; skolestro, maestro de escuela.
ey, lugar destinado a: kavalo, caballo; kavaleyo, caballeriza (cuadra).
i, jurisdicción, dominio dependiente de: duko, duque; dukio, ducado.
id, descendiente: rejo, rey; rejido, infante (príncipe real).
ier, caracterizado por: kuraso, coraza; kurasiero, coracero.
if, producir, segregar: floro, flor; florifar, florecer.
ig, volver, hacer, obligar a: richa, rico-a; richigar, enriquecer, hacer rico.
ik, enfermo de: alkoholo, alcohol; alkoholiko, alcohólico.
il, instrumento para: brosar, cepillar; brosilo, cepillo.
in, femenino: frato, hermano (sin indicar sexo); fratino, hermana.
ind, digno de: honoro, honor; honorinda, honorable.
ism, doctrina, partido, sistema: kapitalo, capital; kapitalismo, capitalismo.
ist, profesional: piano, piano; pianisto, pianista.
iv, capaz, que puede: instruktar, instruir; instruktiva, instructivo.
iz, proveer de, guarnecer de: elektro, electricidad; elektrizar, electrizar.
oz, lleno de: poro, porozo; poroza, poroso-a.
ul, macho, varón: homo, ser humano (sin indicar sexo); homulo, hombre.
um, sufijo indeterminado: folio, hoja; foliumar, hojear. (Para el empleo correcto, consúltese el Diccionario).
ur, producto de la acción expresada por el verbo: imitar, imitar; imituro, (una) imitación.
uy, recipiente: inko, tinta; inkuyo, tintero.
yun, pequeño, joven (animalito): bovo, buey; bovyuno, ternero.
EJERCICIO
Despues de leídas en alta voz, cópiense y apréndanse de memoria las palabras siguientes:
kara samideano kambiar stranjera perfekta detaloza desfacila laboro konstatar joyar |
querido, caro correligionario cambiar extranjero-a perfecto-a detallado-a difícil labor, trabajo comprobar alegrarse |
adquirar posedar abonar informesar movado idisto-jurnalo adminime exercar komprar |
adquirir poseer abonar(se) ser informado movimiento periódico idista al menos ejercitar comprar |
LECTURA Y TRADUCCIÓN
Kara samideano: Quale vu povas konstatar per ica letreto me ja povas kambiar idei e pensi kun stranjera samideani. Me tre bone savas ke me ne esas perfekta idisto, ma adminime la maxim desfacila laboro esas facita. Nun me kompros la «Kompleta Gramatiko Detaloza» da sioro de Beaufront per qua me adquiros la posedo kompleta di nia bela linguo. Me anke abonos Idisto-jurnalo, tale me povos exercar la linguo e me informesos pri la stando di nia movado.
Me tre joyus se vu skribus a me en Ido.
Kun kordiala saluti,
A. B.
Vu esas che la fino dil kurso. Ka vu ja esas Idisto?
Venez al Idistaro!
Sendez vakua mesajo ad idoespanyol-subscribe@eGroups.com ed ad idolisto-subscribe@eGroups.com por esar membro di nia diskutgrupi ed exercar vi en l’uzo dil Linguo Internaciona
Antea: Leciono XIV