TRABLUSGARP'DA (LİBYA) KULLANILAN

SON OSMANLI DAMGALARI

Osmanlı İmparatorluğunun en uzak köşesi olan Trablusgarp 15 Ekim 1912 günü Ouchy muahedesi ile İtalyanlara terk ediliyordu. kahramanca direndiler. Bu önemli ve büyük toprak parçasını ele geçirmeyi amaç edinen İtalyanlar 1 Ekim 1911'de Trablusgarb'ın merkezi ve en önemli liman şehri olan Trablus'u denizden kuşatmak suretiyle çökmekte olan İmparatorluğun bu en uzak kısmında asrımızın en ilginç savaşlarından birini başlatmış oluyorlardı.

Gerçekten, başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere devrin en kıymetli subayları gönüllü olarak katıldıkları bu savaşta mahalli güçleri çok iyi bir şekilde organize ederek İtalyanların üstün kuvvetlerine karşı bir yıl süre ile kahramanca direndiler. Bu harp sırasında yazılmış mektuplardan maalesef bugüne kadar elimize hemen hiç bir şey geçmemiştir. Sadece Afrika topraklarındaki Osmanlı hakimiyetinin son günlerini yansıtan 5 adet askerî damga bugüne kadar bize ulaşan yegane dokümanlardır. Bunlar Türk subaylarının bir hatıra olarak tespit ettikleri şu beş damgadan ibarettir:

Aziziye
Fındık Bu Gomce
Fındık Bu Şuşeyr
Santiyet Bin Adem
Zanzur
 

Bunlardan Aziziye ve Zanzur'da daha evvelce muntazam posta merkezleri mevcut idi. Fakat bunlar o kadar küçük ve önemsiz yerleşim merkezleri idi ki, değil tam mektup, yıkanmış pul özerinde bile bugüne kadar bu damgalara rastlanmamıştır. Esasen o devirde Osmanlı İmparatorluğu topraklarında birkaç tane Aziziye isimli merkez bulunduğu için yıkanmış bir pul ve hatta bir fragman üzerinde bile Aziziye damgasının ait olduğu yeri tespit etmek imkânsızdır.

Diğer 3 damga, yani: Santiyet Bin Adem, Fındık Bu Şuşeyr ve Fındık Bu Gomce ise yalnız askeri damgalar olup, bunlardan FINDIK BU GOMCE'yi (Resim 1) de 20 paralık 1908 kart letri üzeninde görüyorsunuz. Bu her iki damga da diğer 4 damga İle birlikte kâğıt üzerinde görülmüştür ve hepsi de mor renkli mürekkeple tatbik edilmişlerdi. Keza (Resim 2) de aynı kart letr üzerinde gördüğünüz AZİZİYE damgası da bu gruptan olup, kart letrin İçi (Resim 3) de görülmektedir.

Burada : "OSMANLI - İTALYAN MUHAREBESİ SENEYİ DEVRlYESÎ HATIRASI 327 - 328" ibaresi ve ayrıca hatırayı hazırlayan subayın mührü (Ahmet Muhtar Akif) bulunmaktadır.

FINDIK BU GOMCE damgasını haiz kart letrin sabit pulu üzerindeki damga 3.7.12 (20.4.28) tarihini taşımaktadır. Kanımca bu askeri posta damgasının ilk tatbik edildiği gündür. Aynı kart letrin üzerindeki yapışkanlı pullardan 4 tanesi ile AZİZİYE damgalı kartın üzerindeki ve içindeki tüm damgaların tarihi ise 3.10.12 (20.7.28) olup bu Trablusgarp'tan günümüze intikal eden en son tarih damgasıdır.