AY YILDIZ 500 KURUŞ

Cumhuriyet dönemi pullarımızın en nadir olanıdır. 1923 yılında Ahmet Nazmı matbaasında basılan I. Ay yıldız serinin tirajını hiçbir katalog göstermiyor. Ünlü Çekoslovak koleksiyoncusu Adolf Passer'in «The Stamps of Turkey» adlı eserinde de bu pulların tirajına değinilmemiş.

İtanbul Filatelist Kulübü organı olan Pul dergisinin 1951 Kasım sayısında, Üyemiz Andre Zıpçı tarafından Türkçeye çevrilip yayınlanan yazıda bütün Ay yıldız pullarının tirajları gösterilmektedir. Bu yazının sahibi Mr. Homer Hilton Jr. A.P.S (USA) tirajları Türkiye Posta idaresinin resmen, isteği üzerine kendisine bildirildiğini yazmaktadır.

Birkaç örnek: 5 kuruşluk 9.038.500, 15 kuruşluk 489.900, 500 kuruşluk 506.300 adet, son sekiz değerin tirajları hemen hemen aynı. «Pul Meşheri» 1933 Mart sayısında Sayın Üstat Ali Nusret Pulhan'ın Posta Umum Müdürlüğünün nazarı dikkatine: «başlıklı uyan yazısında aynen şöyle denilmekte»

Türk pullan katoloğunda numara ile mukayyet (kayıtlı) pullardan gayrı müstamel (kullanılmamış) olarak Posta İdaresinin elinde büyük bir stok mevcuttur. Bilhassa 938 numaralı 500 kuruşluk puldan 480.000 adet stok mevcuttur ki, bunların bir gün stok halinde satılması keyfiyeti bütün dünya koleksiyoncularını düşündürmektedir.
 

Meselâ bu yukarda bahsedilen pulların sarfı için hava postaları çok güzel bir vesile olabilir. Ufak bir masraf ile yapılacak bir sürşarj bu pulları çok kısa zamanda ortadan kaldırabilir.

Bu uyarı yazısının katkısıyla Posta idaresi 480.000 adet 500 kuruşluk Ay yıldız pullarını İstanbul Defterdarlık binasının bahçesinde yaktırarak yok etmekle en doğru kararı vermiştir.

Bu olayı seyreden pul meraklısı bir büyüğümüz ertesi gün belki yanmaktan kurtulan olmuştur diye arama yaptığını gençlik anısı olarak anlatmaktadır.

Şimdi asıl konumuza gelelim: Neden Ay yıldız 500 kuruş kısa bir süre tedavülde kaldı?. 1922 Cenova serisinin 500 kuruşluğu eski harfli pulların tedavülden kaldırılma tarihi olan 31.3.1934 tarihine kadar kullanıldı da Ay yıldız 500 kuruş tedavülden kaldırılmadı. O tarihlerin 500 kuruşu bugünün en az 500.000.000 lirası demek olduğuna göre: «fauxu pour servir» nominale tamahen bir sahtekârlık girişiminde mi bulunuldu?. Belki bu yüzden Ay yıldız 500 kuruşluk pullan Posta îdaresi tedavülden kaldırdı.

Fotoğrafta sahte ve hakiki pul yan yana görülmektedir. Biraz dikkatle bakılırsa sahte pulun baskısının kaba ve yayılmış olduğu açıkça görülüyor. Dantelleri 13,5 yerine 11,5. Elimizdeki parça zamklı olmakla beraber bayi tipi (Koska) damgasını taşıyor Zamk ve kâğıtla biraz benzerlik var bu yüzden postada kullanmak amacıyla zamanında yapılan bir sahtekârlık diyelim: kullanılmış bir parçayı henüz görmedik Eski filatelistlerin hemen hepsi böyle bir olaydan haberleri olmadığını söylemektedirler. Yakın dönemde yapıldı diyelim: Ne Türkiye'de ne Avrupa'da rastlanmıyor.

Fotoğrafta gördüğünüz ekspertiz raporundan bu pulların sahtesi var anlamını çıkarmak pek doğru olmaz. Çünkü: Yabancılarda her kıymetli pulun ekspertiz raporu ile alınıp satılması gelenek halindedir.

Kim bilir????