ไทยลุ่มแม่น้ำโขง

ไทยเหนือ อาศัยอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของมณฑลยูนนาน ลุ่มแม่น้ำโขง และแม่น้ำสาละวิน ไทยเหล่านี้อพยพเข้าสู่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย เพราะภาวะสงครามและการเมือง

ไทยลื้อ อาศัยอยู่ในดินแดนสิบสองปันนา ตอนใต้ของมณฑลยูนนาน เชียงตุง เขียงราย น่าน พงสาลี น้ำทา น้ำเบง หลวงพระบาง และภาคเหนือของสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม มีวัฒนธรรมทั่วไปคล้ายไทยถิ่นอื่น และนับถือศาสนาพุทร

ไทยกะเลิง,ย่อ ย้อย เป็นชาวไทยที่อาศัยอยู่ทางฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขง อาศัยอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น ในจังหวัดสกลนคร และนครพนม