Reconstructie Achterstraat Dussen

Dussen bestond oorspronkelijk uit twee kernen: Muilkerk en Munsterkerk, beiden gelegen aan de boorden van het riviertje de Dusse. De plek van de oorspronkelijke kerk van Munsterkerk wordt verondersteld gelegen te hebben in de Zuidhollandse Polder, ongeveer vijfhonderd meter ten westen van de latere Kornschedijk (zie onderstaande kaart). Munsterkerk verdween echter onder de golven van de Sint Elisabethsvloed van 1421. Met de aanleg van de Kornschedijk, in 1461, ontwikkelde zich aan deze nieuwe dijk opnieuw bewoning, hetgeen gestimuleerd werd door de hogereligging waardoor men zich gevrijwaard wist van nog steeds met een zekere regelmaat terugkerende wateroverlast. De kern van de bewoning werd gevestigd bij de uitwateringssluis van het Groot- en Klein Zuideveld die weldra werd aangeduid als Munsterkerk hoewel de oorspronkelijk nederzetting eigenlijk meer westelijk gelegen was. De uitwateringssluis werd Munsterkersche Sluis genoemd, kortweg De Sluis.

Ook Muilkerk ontworstelde zich aan het water dankzij de bescherming van de Kornschedijk. Muilkerk behield echter haar traditionele nederzettingsvorm - uniek voor de streek -die het ook voordien moet hebben gehad, met twee straten langs het riviertje de Dusse en een verscheidenheid aan bebouwing die vooral vóór de Tweede Wereldoorlog een zekere grandeur uitstraalde met fraaie boerenhofstedes, prachtige herenhuizen en villa's, graanmolen De Gunst, het middeleeuws kerkje en natuurlijk het kasteel van de Heren van Dussen. De twee straten langs de noord- en zuidover van de Dusse lipen vanaf Meeuwen door tot aan de Kornschedijk, ter hoogte van Oudestraat. Op onderstaande kaart, die dateert van rond 1900, is dit goed te zien.

dussen1905

Voor een deel is die unieke nederzettingsstructuur nog steeds aanwezig met de Baan, Binnen en Muilkerk gelegen aan de noordkant van de Dusse, en aan de zuidkant van het water met de Achterstraat van het Binnen en de Hoek. Het meest westelijke deel van de Hoek is in zijn min of meer oorspronkelijke vorm bewaard gebleven en is thans een prachtige landweg voor voetgangers en fietsers. De Hoek en de Achterstraat van het Binnen zijn geïntegreerd in de kom van het dorp.
Ter hoogte van de Ruttensteeg (voorheen Dussensche Steeg) eindigt de Achterstraat van het Binnen. Maar dit is pas sinds de ruilverkaveling in de jaren zestig van de vorige eeuw het geval. Vóór die tijd liep de Achterstraat door langs de Dusse en evenwijdig aan de Baan om in zuidelijke richting aan te sluiten op de Diebracht. De Diebracht stond rechtstreeks in verbinding met het Capelsche Veer en vóór het graven van de Bergse Maas met het voetveer over de Scheisloot en het Capelsche Veer over de Oude Maas. Nagenoeg ook verdwenen is de Achterstraat richting Meeuwen, die overigens tot het gebied van de Gemeente Meeuwen behoorde. Slechts een klein deel van deze weg, voerent naar de boerderijen van Johan Akkerman en Piet Govaert, is in zijn oorspronkelijke vorm bewaard gebleven. Het aansluitende deel in oostelijke richting naar Meeuwen is thans onderdeel van de Baan, terwijl de aansluiting in westelijke richting op de Diebracht ten prooi viel aan de verkavelingswoede. Eenzelfde lot was ook de Bosschen beschoren die gelegen op de noordoever van de Dusse naar het Meeuwens kasteel voerde.

Op onderstaande kaart is de aaneengesloten weg langs de zuidoever van de Dusse vanaf de Kornschedijk tot de aansluiting op de Diebracht gekleurd weergegeven. De groen gearceerde delen vormen de thans de nog intact zijnde delen van Hoek en Achterstraat waarlangs vrijwel geen bebouwing aanwezig is. Het blauwe gedeelte is geïntegreerd in de kombebouwing van Dussen. Het rode deel is tijdens de ruilverkaveling verdwenen. Met het verdwijnen van het rode deel is ook de aaneengesloten verbinding van de Dussendijk via Hoek, Achterstraat en Diebracht met de Rommegatsedijk onderbroken en daarmee ook een deel van het unieke karakter van de nederzettingsvorm van Dussen Muilkerk. Bovendien verkeert het meest oostelijk (groene) deel van de Achterstraat in een wat verwaarloosde toestand en kan de vergelijking met het natuurschoon van het westelijke (groene) deel van de Hoek niet doorstaan.

Kadasterkaart Gemeente Dussen

Achterstraat bij Diebracht De Achterstraat evenwijdig aan de Baan zoals die er thans bijligt bij de aansluiting met de Diebracht.
Achterstraat naar zwemput Een feite niet veel meer dan een landbouwweg, door de jeugd ook wel gebruikt om bij de zwemput te geraken
Achterstraat bij Middelkoop Toch zijn er ook nog delen die een wat fraaier aanblik bieden zoals ter hoogte van de boerderij van Middelkoop
Achterstraat met Dusse De natuur langs het water van de Dusse is een lust voor het oog voor de ondernemende wandelaar die de Achterstraat weet te vinden
Achterstraat einde Een weinig verderop richting het Binnen eindigt de Achterstraat terwijl men vroeger hierlangs ook naar het Binnen kon.
Verdwenen Achterstraat Ongeveer ter hoogte van de bocht in de Baan is de verbinding met het Binnen tijdens de ruilverkaveling in de jaren zestig van vorige eeuw volledig verdwenen.
Achterstraat in Baanbocht Het onderbroken deel loopt door tot aan de Ruttensteeg en de woning van Donkersloot waar een verbinding is gemaakt tussen de Voor- en Achterstraat van het Binnen.
Ondanks de voor een deel nog redelijk in tact zijnde Achterstraat bij de Baan staat buiten kijf dat een zekere mate van reconstructie van de weg een verrijking voor de kern Dussen zou betekenen. En dat het ook anders kan, met behoud van de oorspronkelijk vorm en functie als landbouwweg en voet- en fietspad, bewijst de fraaie fotoreportage van het meest westelijk deel van de Hoek, de weg die vroeger een onlosmakelijk geheel vormde met de Achterstraat van het Binnen en de Baan. Alle foto's op deze website zijn gemaakt door Ben Lensvelt.

Hoek
Hoek
Hoek
Hoek

Sign Guestbook View Guestbook

Reageren via: Gastenboek of e-mail naar: tonlensvelt@wanadoo.nl