สู้อย่างไร?  นักปรัชญาบอกข้าที

 

      บทกวีชิ้นนี้ ลงพิมพ์ครั้งแรกในคอลัมน์ "กวีทรรศน์" กระดึงทอง  ฉบับที่ 25 ตุลาคม 2498 โดยจิตร  ภูมิศักดิ์ ใช้นามปากกาว่า "ศรีนาคร" 

      จุดมุ่งหมายในการเสนอบทกลอนชิ้นนี้บ่งถึงความเข้าใจและเชื่อมั่นต่อทางเดินของเขา อย่างชัดแจ้ง  เป็นการสะกิดเตือนนักปรัชญาที่พูดกันออกมาพล่อยๆ ว่า "ชีวิตคือการต่อสู้" โดยไม่จำแนกแยกแยะ  เข้าทำนองที่ว่า "ใครดีใครอยู่"  หรือ "มือใครยาวสาวได้สาวเอา" จิตรไม่ต้องการการพูดที่ไม่ชี้ชัด  ที่ตีความได้ร้อยแปดแต่เขาต้องการให้ชี้ออกมาว่า "ใครสู้กับใคร เพื่อใคร"  เพื่อว่าจะได้ตัดสินว่า นั่นเป็นสิ่งที่ชอบธรรม หรือเป็นเพียง "ยาเบื่อเมาหมักสำนักไหน"  กันแน่

      จิตรมิได้ปฏิเสธการต่อสู้และมิได้ปฏิเสธว่า  โดยความเป็นจริงแล้วชีวิตคนเราอยู่ในการต่อสู ้ตลอดเวลา  แต่เขาก็ยอมรรับเอาเพียงว่า การต่อสู้นั้นจะต้องมีความหมาย  มีเป้าหมายอันถูกต้อง และมีเหตุผลที่เหมาะสมดีงาม

 

      ลุกขึ้นเถิดเพื่อนยาไยหน้าเศร้า
คำเก่าๆมิได้บอกไว้ดอกหรือ
อย่างท้อแท้แพ้พึมชึมกระทือ
"ชีวิตคือการต่อสู้" รู้หรือยัง?

      กันก็รู้อยู่หรอกเหนอไอ้เกลอแก้ว
ก็สู้แล้วจนหมดเนื้อเหลือแต่หนัง
ยิ่งนับวันมันยิ่งหดหมดกำลัง
สุดประทังกายชื่นฝืนดวงปราณ
เหงื่อก็หยดผดก็ผุดอุดทั้งร่าง
ทำทุกอย่างให้ได้มาเพียงอาหาร
เพื่อใส่ท้องประครองชมน์ทนทาน
ทำเพื่องานที่เหงื่อหยดผดเห่อแดง

      ชีวิตคนจนนี้มีวนวัฏ
เพียงฝืนกัดฟันทำงานกร้านแดดฟ้า
เพื่อได้กิน...ฮะ...กินซี่ให้มีแรง
เพื่อง่องแง่งทำงานซานต่อไป
"ชีวิตคือการต่อสู้"  ดูเพราะเหลือ
เป็นยาเบื่อเมาหมักสำนักไหน
มีกฏกะชนะแพ้ไว้แค่ไร
วันที่เริ่ม? ที่ป่าลึกหรือตึกโต
ข้าเริ่มต้นบนฟากฝาหลังคาแฝก
ออกมาแถกเหงื่อทะยานอยู่นานโข
ข้าเริ่มต้นบนตึกงามหลังวามโว
ข้าก็โหล่หลังลิบชั่วพริบตา
"ชีวิตคือการต่อสู้" ...ฮู! น่าหัว
สู้เพื่อตัวเพียงคนเดียวเจียวหะหา
ใครเหี้ยมหาญทะยานนั่งหลังประชา
สูบสวาปามเลือดแห้งเหือดไป...
"ชีวิตคือการต่อสู้" สู้ใครเหวย?
วานช่วยเผยคู่ต่อสู้ข้าอยู่ไหน
"ชีวิตคือการต่อสู้" สู้เพื่อใคร
สู้อย่างไร? นักปรัชญาบอกข้าที

ศรีนาคร