* Η σελίδα διαμορφώνεται *

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. Εισαγωγή

2. Θεωρίες για την πολιτική ελίτ

3. Η πολιτική ελίτ στην Ελλάδα

  • Η περίοδος 1922-1935
  • Η περίοδος 1936-1945
  • Η περίοδος 1946-1967
  • Η περίοδος 1967-1974
  • Η περίοδος μετά το 1974
  • 4. Αναπαραγωγή και ανακύκλωση της ελληνικής πολιτικής ελίτ από το 1922 έως σήμερα

    5. Το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα και οι δυνατότητες που δίνει για μια ποιοτική επιλογή των ελίτ.

    6. Μια διέξοδος από το υπάρχον πολιτικό σύστημα

    7. Βιβλιογραφία

     

     

    ΕΙΣΑΓΩΓΗ

    Η Γέννηση της πολιτικής Ελίτ πηγάζει από την αναγκαιότητα της διοίκησης, το οποίο είναι το υπαρξιακό χαρακτηριστικό κάθε κοινωνικής οργάνωσης. Σε κάθε κοινωνία εξουσιάζει μία κοινωνική ομάδα με διάφορους μηχανισμούς, η οποία εβρισκόμενη στην κορυφή της κοινωνικής ιεραρχίας αναλαμβάνει τις βασικές λειτουργίες καθοδήγησης, που έχουν σχέση με την ανάληψη αποφάσεων και την πραγματοποίηση του ελέγχου, απ' το οποίο εξαρτάται η ομαλή λειτουργία της κοινωνικής οργάνωσης. Η εξουσία σαν σχέση μεταξύ διοικούντων και διοικουμένων προϋποθέτει κοινωνική ανισότητα, απ΄την οποία πηγάζει η αναγκαιότητα να νομιμοποιηθεί εξωτερικά.

    Σύμφωνα με τον Μαξ Βέμπερ στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού υπάρχουν τρείς πηγές, που νομιμοποιούν κάθε διοίκηση: Χάρισμα, Παράδοση και Δίκαιο. Οι Μηχανισμοί, με τους οποίους η ελίτ νομιμοποιεί την εξουσία της χαρακτηρίζουν τους τύπους της πολιτικής διοίκησης. Η Χαρισματική εξουσία πηγάζει από τις προσωπικές ικανότητες του ηγέτη, καθώς του εξασφαλίζουν την αναντικατάστατη υποστήριξη από την διοικούμενη μάζα, η Παραδοσιακή εξουσία προέρχεται από το κληρονομικό κοινωνικό status, ενώ η εξουσία στις μοντέρνες αστικές κοινωνίες νομιμοποιείται μέσω εξουσιοδοτημένων Δικαίων και πληρεξούσιων, ως έκφραση της πολιτικής θέλησης ανθρώπων, ελεύθερων να κάνουν τη δική τους επιλογή στο όνομα κοινών αξιών και ιδεών. Αυτές οι τρείς πηγές εξουσίας πλέκονται μεταξύ τους και η σχέση μεταξύ της χαρισματικής, της παραδοσιακής και της γραφειοκρατικής διοίκησης παράγει διαφορετικές πολιτικές κοινωνικές δομές. Η πολιτική ελίτ ασκεί μεγάλη επίδραση στις δομικές συνθήκες, στους λειτουργικούς μηχανισμούς και στην αναπαραγωγή της κοινωνίας ως σύστημα. Οι μηχανισμοί της δημιουργίας της πολιτικής εξουσίας έχουν μεταβληθεί σε αξίες της σημερινής κοινωνίας. Αλλά οι αρχές της δημοκρατικής διοίκησης θα ήταν ανευ σημασίας χωρίς τους μηχανισμούς και την αυτορύθμιση της ελεύθερης αγοράς. Ο ισχυρός ιδιωτικός τομέας, κάτω από τις αρχές της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του ελεύθερου ανταγωνισμού, είναι προϋπόθεση για λειτουργική αστική κοινωνία με αποτελεσματική κοινοβουλευτική διοίκηση. Σε ένα κράτος μπορεί να υπάρχει δημοκρατία, όταν υπάρχει αλληλοέλεγχος μεταξύ των ελίτ - πολιτικής, οικονομικής και αστικής. Αλλά όταν η πολιτική ελίτ ελέγχει τους παραγωγικούς παράγοντες και η ανακατανομή των αγαθών γίνεται με πολιτικά κριτήρια και όχι σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς τότε η δημοκρατία μετατρέπεται σε δημαγωγία.

    Η σχηματισμένη ολιγαρχία, η οποία αντιπροσωπεύει την πολιτική ελίτ δεν μπορεί να ελεγχθεί πραγματικά. Η πολιτική ελίτ γεννιέται μέσα σε αυτήν την ομάδα και στη γέννησή της είναι ανίκανη να ασκήσει λογική διοίκηση. Η μάχη για τη διατήρηση της εξουσίας και των προνομίων που πηγάζουν από αυτή παραγκωνίζει τη δημοκρατική πολιτική δράση. Με αυτό το σκεπτικό η εξουσία δεν σημαίνει πάντα διοίκηση.

    Από τη γέννησή της ακόμη η πολιτική ελίτ στην Ελλάδα στρέφεταιστη δημιουργία ανάλογου ολιγαρχικού οικοδομήματος. Η παράδοση βοηθάει στη δημιουργία και την ανάπτυξη μιας πολιτικής ολιγαρχίας.

    Η υπανάπτυξη αστικών οικονομικών δομών και η αδύνατη αγροτική οικονομία προϋποθέτουν την ισχυρή κρατική παρέμβαση. Έτσι από τη γέννησή της η πολιτική ελίτ συνδέεται με την οικονομική ελίτ. Σε αυτή την οικονομική κατάσταση οι κοινοβουλευτικές αρχές διοίκησης εξυπηρετούν το ίδιο καλά τις πολιτικές και οικονομικές φιλοδοξίες της νεοδημιούργητης αστικής ολιγαρχίας. Από την αρχή της ανάπτυξής της αποκρύφθηκαν οι αρχές της ελεύθερης αγοράς και της αποτελεσματικής κοινοβουλευτικής διοίκησης, το οποίο οδηγεί μέχρι σήμερα σε διαρκείς κρίσεις του κοινοβουλευτικού συστήματος.