คำนำ

รายงานผลการวิจัยฉบับนี้ เป็นการรวบรวมความคิดเห็นของชาวบ้าน ที่มีลักษณะเป็นโจทย์ หรือคำถาม เกี่ยวกับจังหวัดชายแดนภาคใต้

ณ วันนี้ เดือนมิถุนายน 2545 สถานการณ์ชายแดนภาคใต้ ของประเทศไทย ยังมีปัญหาต้องแก้ไขอีกไม่น้อย (โปรดค้นดู ข่าวสารสื่อมวลชน ในห้วงเดือนมิถุนายน 2545)

ปัญหา (Problem) คือ ข้อสงสัย หรือคำถาม หรือข้อที่ต้องพิจารณาแก้ไข ยังมีอะไรอีก เพราะความจริง มีการทำและพูดกันมานาน นับศตวรรษ ข้อสงสัยนี้เสมือนโจทย์ในวิชาคณิตศาสตร์ ถ้าตั้งโจทย์ผิด ผู้ตอบ ก็ไม่สามารถตอบ หรือตอบได้แบบผิดๆ ผลเสียเวลาและไม่มีประโยชน์ ผู้ตั้งโจทย์หรือคำถาม ต้องรู้เรื่องนั้นมากพอ เช่น ปัญหาการเจ็บป่วย ของคน ควรให้แพทย์ เป็นผู้ตั้งโจทย์เพื่อเยียวยา

โครงการวิจัย เรื่องพัฒนาการนโยบายรัฐบาล เกี่ยวกับจังหวัดปัตตานี ยะลา และนราธิวาส ภายใต้การสนับสนุนงบประมาณ ของสำนักงานกองทุน สนับสนุนการวิจัย (สกว.) ตามเอกสารฉบับนี้ ได้เลือกใช้วิธี ขอให้ชาวบ้าน ช่วยเป็นผู้ตั้งโจทย์หรือคำถาม เพื่อแก้ไขปัญหาจังหวัดปัตตานี ยะลา และนราธิวาส และสาระสำคัญของรายงานการวิจัย ส่วนใหญ่เป็นคำถามของประชาชนนับร้อยข้อ หลายเรื่องประชาชนตอบได้ หลายเรื่องตอบไม่ได้ โดยเฉพาะ ส่วนที่เกี่ยวข้อง กับนโยบายของรัฐบาล และปรารถนาให้รัฐบาลหรือผู้ร่วมสังคมไทยเป็นผู้ตอบ

รายงานผลการวิจัยนี้ จึงเป็นโจทย์หรือคำถาม มากกว่าคำตอบว่า จะแก้ปัญหาชายแดนภาคใต้อย่างไร

ขอขอบคุณ ศาสตราจารย์ ดร.ปิยะวัติ บุญ - หลง ผู้อำนวยการสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัยและคณะ ที่สนับสนุนให้โครงการวิจัยฯ ดำเนินงานได้อย่างคล่องตัวในระหว่างเดือนมกราคม-เมษายน 2545 ขอขอบคุณ เป็นพิเศษ สำหรับอาจารย์ปิยะ กิจถาวร อาจารย์ประจำคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ที่ให้คำปรึกษาและช่วยเหลือทุกเรื่องอย่างใกล้ชิด และขอขอบคุณคณะที่ปรึกษา ทีมงานวิจัย รวมทั้งพี่น้องประชาชนมากกว่า 500 คน เสียสละเวลาร่วมเวทีแลกเปลี่ยนความคิดเห็น จนงานสำเร็จลุล่วงด้วยดี

(นายปริญญา อุดมทรัพย์)
หัวหน้าโครงการวิจัยฯ
มิถุนายน 2545