Μέσα στο πλαίσιο του συνεδρίου της Διεθνούς Εβδομάδας για τον ανθρώπινο εγκεφάλο του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Γενεύης (Semaine internationale du Cerveau/ Hôpitaux Universitaires de Genève ) με θεματική για το 2006 ?? που θα διεξαχθεί στη Γενεύη από τις 13 έως 19 Μαρτίου, ο Γιάννης Μελανίτης παρουσιάζει μια σειρά δώδεκα σχεδίων του (Στον Κήπο του Επικούρου / Τα στοιχεία σαν μεταφορές) που πραγματοποιήθηκαν ειδικά για την έκθεση στο χώρο Opéra.

"Στον Κήπο του Επικούρου"

Ένα κείμενο της Μαργαρίτα Καταγά με αφορμή την έκθεση ΅Στον Κήπο του ΕπικούρουΆ του Γ.Μελανίτη στο Hôpitaux Universitaires de Genève

«Εντός της μήτρας της γυναικός ο λόγος μετεβλήθει εις σάρκα, αλλά εντός του πνεύματος του δημιουργού κάθε διερχόμενη σάρκα γίνεται λόγος όστις ουδέποτε θέλει απολεσθεί. Αυτό είναι η μεταδημιουργία»[1]

Στο βιομορφικό χωρο-χρονικό σύνολο δράσεων «Ο Κήπος», ο Μελανίτης υιοθετεί μία συμβολιστική θέση, σε ότι αφορά τη μέθεξη της σάρκας με τον λόγο και την ανασύσταση βιολογικών κωδίκων της φύσης καθΆ ότι πραγματεύεται την μεταφορά μέσα στο σώμα (για την ακρίβεια εκείνο που θα ονομάζαμε «σώμα- κείμενο»). Κατά τον Claude Lévi-Strauss: «η μεταφορά εκτός από την ιδιότητα που έχει ως διάκοσμος ο οποίος προστίθεται στη γλώσσα, την εξαγνίζει και την επαναφέρει στην αρχική της φυσική κατάσταση, εξαλείφοντας στιγμιαία μία από τις αναρίθμητες συνεκδοχές που κατασκευάζουν τον λόγο.»[2]

Το μυθοπλαστικό έργο του Tζέιμς Τζόυς «Οδυσσέας» είναι ένα σώμα μέσα στο οποίο το ίδιο το κείμενο ορίζει και συντελεί τις δικές του λειτουργίες. Και όπως το μυθιστόρημα έχει τη δική του αρχιτεκτονική σύνθεση, έτσι και η περφόρμανς του Μελανίτη σαν σωματική σχηματοποίηση έχει το δικό της αισθητήριο σχήμα και ρυθμό. Βασίζεται στην έννοια του αναλογικού σώματος και στην αντιδιαστολή με το ψηφιακό, σε μια προσπάθεια ανάδειξης της σωματικότητας και της απεξάρτησης τελικά του σώματος από την κυριαρχία των ψηφιακών προσομοιώσεων της εικονικής πραγματικότητας, έτσι που η γλώσσα (ως κώδικας) καθίσταται μοναδικό μέσο για την ερμηνεία των πραγμάτων και των καταστάσεων...

Ο Μελανίτης αποτελεί αναμφισβήτητα διάδοχο της στρατηγικής του Αρτώ ως προς την εξέλιξη της διάδρασης στον «Κήπο». Η Σούζαν Σόνταγκ [3] αναφέρεται στις θεραπευτικές ιδιότητες τις οποίες ο Αρτώ αποδίδει στο θέατρο: Κατά τον Αρτώ η θεατρική δράση ? γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ της γλώσσας και της σάρκας και επιτυγχάνει την αρμονική επανένωση σάρκας με το πνεύμα, της μεταφοράς με την μετωνυμία, γιατί όπως ορίζει ο Nτερριντά: «Η ενασχόληση με την μεταφορά προϋποθέτει μία συμβολιστική θέση. Η λειτουργία της ποιητικής μεταφοράς στηρίζεται στο να επαναφέρει τη δύναμη της γλώσσας στην αρχική, πρωτόγονη της φύση και φόρμα.»[4]

H performance «Ο Κήπος» είναι μία πρόκληση στην αρχή, στον ορισμό της αναπαράστασης και τη δομή της αναπαράστασης. Ο Mελανίτης στηρίζεται στη δύναμη των μετασχηματισμών της ύλης και του DNA μεταμορφώνοντας την σε κύρια κινητήρια δύναμη δημιουργίας. Ασπάζεται παράλληλα τα θεωρήματα του Αρτώ ο οποίος πρεσβεύει τη φυσική υπόσταση των λέξεων, τη θεώρησή τους ως κινήσεις.

«Ο Κήπος» εξελίσσεται τελικά ως μία βακχική, θρησκευτική τελετή. Η εμμονή στην δομή των στοιχείων και η λογική κίνηση/ανάπτυξη τονίζεται από την εξάρτηση του ηχητικού τοπίου με τη δράση...

Ομοίως και στην αποσπασματική διαδραστική ενότητα του Garden, με τίτλο ?Τhe Diffusion of the Elements? η βιολογική οντότητα (γυναικείο σώμα) και οι τεχνολογικοί μηχανισμοί (ηλεκτροβαλβίδες) αποκτούν μία σχεσιακή έννοια στο διηνεκές του χρόνου. Η φυσική, υλική παρουσία είναι απαραίτητη αλλά η αντιστοιχία συμβάντος, μορφής και χώρου δεν είναι καθόλου προφανής. Το «The Diffusion of the Elements» είναι τελικά μια μελέτη της «κίνησης» ως μία νοηματική σύνθεση, μία ψυχική και επομένως μία εκτατή διαδικασία όπως αναφέρει ο Ερρίκος Μπερξόν[5]. Η νέα σημειολογική σχέση η οποία δημιουργείται έχει τη βάση της σε καθαρούς παραλληλισμούς της φιλοσοφίας καθώς χρησιμοποιεί την παράδοση των μεταφορών · κατ ουσίαν πραγματεύεται την ίδια την έννοια της μεταφοράς, και η εκτατή αυτή διαδικασία ολοκληρώνεται μέσα στο σώμα?

Έτσι δεν είναι παράδοξο που ο Μελανίτης αντιπροτείνει στον ορισμό της «μεταδημιουργίας» του Joyce αυτο που θα ονομάζαμε νέα κωδικοποίηση, «μετα ?μεταδημιουργία». Μήπως πρόκειται για ένα σύγχρονο μανιφέστο στις βιοτεχνολογικές εξελίξεις του ανθρωπίνου είδους;

Αναφορές

1 James Joyce, Οδυσσέας, ελλ. Μετ. Γ.Καψάσκης, εκδ. Κέδρος

2 Claude Lévi-Strauss, Structural Anthropology, (New York: Harper & Row, 1969), 339

3 Antonin Artaud : Selected Writings (New York: Farrar, Strauss & Giroux, 1976)

4 Jaques Derrida, ?White Mythology?, New Literature History 6 (Autumn 1974), 13

5 Ε. Μπερξόν ? Τα ΅¶μεσα Δεδομένα της Συνείδησης

Dans le jardin dΆEpicure/Les éléments comme métaphores : Δώδεκα σχέδια του Γιάννη Μελανίτη πάνω στην performance ΅Ο ΚήποςΆΆ.

Εγκαίνεια 16 Φεβρουαρίου εως 14 Μαίου 2006, Espace Opéra.

Παρουσίαση του καταλόγου Dans le jardin dΆEpicure παρουσία του καλλιτέχνη την Κυρακή 19 Μαρτίου παράλληλα με το Διεθνές Συνέδριο ΅BrainΆ με θέμα για το 2006 ΅PleasureΆ και το κοντσέρτο λήξης του συνεδρίου.

http://www.oocities.org/melanitis2004/Gardenvideo.html

http://www.oocities.org/melanitis2004/Garden1.html

http://www.oocities.org/melanitis2004/diffusion.html

http://www.oocities.org/melanitis2001/

melanitis@hotmail.com