Achternaam: Brandt Corstius

Voornaam: Hugo

Geboren: 29-08-1935

Te: Eindhoven

Pseudoniem(en): Hugo Brandt Corstius schreef onder het pseudoniem Piet Grijs o.a. in 'Vrij Nederland'. Onder het pseudoniem Stoker schreef hij van 1979 tot 1986 een column in 'De Volkskrant'. Verder gebruikte hij o.a. de pseudoniemen Raoul Achterhout,Victor Baarn, Gerard Balthasar, Battus (NRC Handelsblad en Vrij Nederland), drs. G. van Buren (NRC Handelsblad), Raoul Chapkis, Dolf Cohen, Jan Eter (Vrij Nederland), Jan Eter jr. Maaike Helder, Peter Malenkov, G. Prijs, Celina Smit, Talisman, Juha Tanttu, Hugo de Torenkraai, Jozef Trapjes en Joop den Uyl.

Hiernaast de eerste alinea van een recensie door K .Schippers van 'Blijf met je fikken van de luizepoten af' in de 'Haagse Post' van 18-04-1972. K. Schippers adviseert Piet Grijs een pseudoniem te nemen !!

Werk:

Als H. Brandt Corstius:

• Exercises in Computational Linguistics (proefschrift) (1970)
• Algebraïsche taalkunde (1974)
• Weer een nieuw vak? Taken en grenzen van de computer-taalkunde (openbare les) (1974)
• Computer-taalkunde (1978)
• Denk na (1989)
• Water en vuur (1995)

Als Raoul Chapkis:

• De reizen van Pater Key (1966)
• Ik sta op mijn hoofd (1966)
• Zes dagen onbedachtzaamheid kan maken dat men eeuwig schreit (1966)
• Verzameld werk (1981)

Als Piet Grijs:

• Grijsboek of De nagelaten bekentenissen van Raoul Chapkis (1970)
• Zinnig tuig (1971)
• Blijf met je fikken van de luizepoten af ! (1972)
• Piet Grijs is gek! (1975)
• A is een letter (1975)
• Televisie, psychiaters, computers en andere griezelverhalen (1978)
• Buikhuisen dom én slecht (1978)
• ... honderd. Ik kom! (1982)
• Vrijdag? Dit moet cultuur zijn! (1989)
• Schuld en boete (1993)

Als (Hugo) Battus:

• De encyclopedie (1978)
• Opperlands taal- & letterkunde (1981)
• Rekenen op taal (1983)
• Tussen letter & boek (1985)
• Le dichtstal, Lille Fumière (1988)
• Een kettertje verschik (1988)
• Q (nieuwjaarsgeschenk, 1989)
• O'dom (1990)
• Symmys (1991)
• Letterkunst (1993)
• Opperlans! Taal- & letterkunde (2002)

Als Victor Baarn (een gezamenlijk pseudoniem met enkele anderen):

• De Kroon (1980)

Als Stoker:

• Verbrande turf (1982)

Als Dolf Cohen:

• Liegen loog, gelogen (1987)

Als Maaike Helder:

• Onbewolkt (1993)

Als Peter Malenkov:

• De man die niet meer in de rij wou staan (1992)

Als Talisman:

• Talismania (1993)

Bloemlezingen:

'Gebloemleesd'

Proza:

• 1 fragment, geschreven achter in 'Encyclopedie voor iedereen' in 'Jong gedaan. Kinderwerk en beginnerswerk van 28 auteurs' (1968). Hij schreef dit fragment toen hij 9 jaar was.
• 1 fragment uit: 'De reizen van pater Key' in 'Spelend op de kam. Bloemlezing uit de literatuur na 1940', samengesteld door L. Witvliet (1970)
• 1 verhaal: 'De vermenigvuldiger' in 'Stukjes op naam', redactie Joke Veeninga (1972)
• 1 verhaal: 'Kettingbrief' in 'Brokkelpak. Een boek vol verhalen, gedichten, puzzels, spelletjes en wetenswaardigheden', samengesteld door T. van Deel (1972)
• 1 bijdrage: 'Teleufemismen' in 'Even geduld aub' (boekenweekgeschenk 1977)
• 1 verhaal: 'Kleuters' in: 'Het grote Nederlandse verhalenboek. Een bundel van de opmerkelijkste verhalen, gedichten en prenten uit de laatste 50 jaar' (red. Hella S. Haasse, Ad Petersen, Koos Postema en Willem van Toorn) (VARA, 1977)
• 5 citaten in 'Standaard modern Citatenboek' samengesteld door Gerd de Ley (1973)
• 1 verhaal: 'Het koningschap' in 'Schrijven is blijven' (Singel 262) (1976)
• 2 fragmenten in 'Je weet niet wat je leest', een min of meer komplete doorsnee-bloemlezing van wat de nederlander leest (1978)
• 2 verhalen in 'De nieuwe morgen. Fantastische vertellingen en toekomstverhalen uit Nederland en Vlaanderen', samengesteld door Manuel van Loggem (1982)
• 1 verhaal: 'Neusgaten' in 'Indruk 83. Wat schrijvers schrijven' samengesteld door Ivo Gay, Jaap Goedegebuure, Paul de Wispelaere (CPNB, 1982)
• 1 fragment: 'Haastrecht' in 'Het land der letteren', samengesteld door Adriaan van Dis en Tilly Hermans (1982)
• 1 verhaal: 'Een vrouw uit A. had een dienstmeid nodig' in: 'Uitgelezen, 69 stukjes om te lezen', verzameld door André Aalsering e.a. (1982)
• 1 verhaal: 'Domstad' in 'Utrecht in tekst & beeld', samengesteld door Arjaan van Nimwegen en Richard den Dool (1984)
• 1 bijdrage 'De huid van de salamander' in 'Het Salamanderboek 1936-1984' (1984)
• 4 citaten in 'Kosmos groot citatenboek' (1986)
• 1 citaat in 'Het Trouwboekje', samengesteld door Gerd de Ley (1987): 'Verloving staat tot huwelijk als ziekte staat tot dood.'
• 1 verhaal: 'Claudine, Merijn, Aagje' in 'Opwindende trucjes. De mooiste erotische verhalen', samengesteld door Jaap Voerman (1988)
• 1 verhaal: 'De vakantie in de vakantie' in 'Gewoon omdat ik ging. De beste reisverhalen van 1988', bijeengebracht door Rudi Wester (1989)
• 1 verhaal: 'De vermenigvuldiger' in 'Literaire slapstick. Humor in de Nederlandse literatuur', samengesteld door Jaap Voerman (1991)
• 1 verhaal: 'Links en rechts' in 'Wonder op wielen. De mooiste verhalen over de auto', samenstelling Anja Dokter en Jaap Voerman (1992)
• 8 citaten in 'Prisma van de citaten' (1994)
• 1 verhaal: 'Berlijn' in 'In de broek van de vijand. Waarom wij niet woedend zijn', red. August Hans den Boef (1994)
• 1 verhaal: 'Spreek de taal niet' in 'Sterke verhalen. Verzonnen reizen', samengesteld door Sander Blom (1994)
• 1 tekst: 'Teleufemismen' in 'Inkt & Bits. Over literatuur en technologie', Bulkboek 243 (1996)
• 2 citaten in 'Handleiding voor de 21e eeuw", samengesteld door Gerd de Ley (1998)
• 3 citaten in 'Nederlandse wijsheden' verzameld door Drs. Hans P. Keizer (1998)

Tijdschriften:

• Hugo Brandt Corstius was van 1957 tot 1959 redacteur van 'Propria cures'.
• Hugo Brandt Corstius schreef onder het pseudoniem Piet Grijs o.a. in 'Vrij Nederland'.
• Onder het pseudoniem Stoker schreef hij van 1979 tot 1986 een column in 'De Volkskrant'.
• Onder het pseudoniem Battus schreef hij in 'NRC-Handelsblad' en 'Vrij Nederland' artikelen en columns over taal.
• Hugo Brandt Corstius werkte mee aan 'Tirade', Hollands Maandblad', 'Avenue' en 'Het Parool'.
• Hugo Brandt Corstius publiceerde in 'Ons Erfdeel'.

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Hugo Brandt Corstius werkt mee aan het satirische televisieprogramma 'Zo is het toevallig ooknog eens een keer'.
• Een bijdrage over Hugo Brandt Corstius in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Nicolaas Matsier (oktober 1981).
• Martin van Amerongen, Wim de Bie e.a., 'De kroon op het kwetsen. De affaire H. Brandt Corstius. P.C. Hooftprijs 1984'. (1985)
• H. Brandt Corstius schreef een bijdrage: 'Vokobant Nabokov' voor "Uren met Karel van het Reve' (1991) t.g.v. diens 75e verjaardag en zijn afscheid als bestuurslid van 'Het Parool'.
• Hugo Brandt Cortstius verzorgde gastcolleges literatuur aan de Leidsche Universiteit.
• Het gebergte (samen met Maarten 't Hart, over Simon Vestdijk) (1996)
• Hugo Brandt Corstius schreef een hoofdstuk 'Waarom God Van Frans Houdt' in 'Oprecht veinzen, over Frans Kellendonk, Schrijversprentenboek 43' (1998).
• Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met de 100 beste boeken van de eeuw.
  Hij nam hierin van Hugo Brandt Corstius op nr. 39 'opperlandse taal- en letterkunde' op (Een grappig boek over niets, maar misschien toch over taal).

Literaire prijzen:

• Anne Frank-prijs 1966 voor 'Ik sta op mijn hoofd'.
• Burgemeester van Grunsven-prijs 1978 voor zijn gehele oeuvre. De prijs werd in besloten kring uitgereikt omdat Brandt Corstius onder het pseudoniem Jan Eter een artikel in 'Vrij Nederland' had geschreven, waarvoor de Amsterdamse officier van justitie een onderzoek had ingesteld wegens majesteitsschennis.
• Cestoda-prijs 1978 voor de moeiteloze beoefening van de Nederlandse taal in al haar genres.
• Multatuli-prijs 1982 voor 'Opperlands taal- en letterkunde.
• In 1984 was door de Jury de P.C. Hooft-prijs aan Hugo Brandt Corstius toegekend. De verantwoordelijk minister Elco Brinkman weigerde de prijs aan hem uit te reiken vanwege de (te) felle toon in zijn columns. Een schandaal was geboren. De P.C. Hooft-prijs verdween als Staatsprijs. Drie jaar later kwam de prijs in een andere vorm terug en Brandt Corstius werd als eerste voorgedragen voor de nieuwe prijs.
• Toen minister Brinkman weigerde de P.C. Hooft-prijs aan Hugo Brandt Corstius te geven ging Nico Scheepmaker via zijn Trijfel-column geld inzamelen voor een alternatieve prijs. Hij had al bijna ƒ 10.000 gulden bij elkaar toen Brandt Corstius liet weten hier niet aan mee te willen werken.
• Busken-Huet-prijs 1985 voor 'Rekenen op taal'.
• P.C. Hooft-prijs 1987 voor essays voor zijn gehele oeuvre.

Hugo Brandt Corstius was lid van de jury van de P.C. Onthooftprijs 1959, van de Prozaprijs van de gemeente Amsterdam 1968 en voorzitter van de jury voor de P.C. Hooftprijs 1996.

Opmerkingen:

• De vader van Hugo Brandt Corstius was hoogleraar vergelijkende literatuurwetenschap in Utrecht.
• Hugo Brandt Corstius volgde het gymnasium in Utrecht.
• Hugo Brandt Corstius volgde colleges wiskunde, filosofie en Algemene Taalwetenschap in Amsterdam. Hij promoveerde in 1970 op een proefschrift over computertaalkunde.
• Na zijn studie werkte hij bij het Mathematisch Centrum in Amsterdam, waar hij ook woonde.
• In 1974 werd hij buitengewoon lector automatische informatieverwerking aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
• Vooral in zijn essayistisch proza is hij zeer scherp en sterk. Dit leidde nogal eens tot rumoer. Zo stelde de Amsterdamse officier van justitie in 1978 een onderzoek in wegens majesteitsschennis in een column van Jan Eter in 'Vrij Nederland' en weigerde minister Brinkman de P.C. Hooft-prijs aan hem toe te kennen.
• Als hoogtepunt in zijn werk wordt 'Opperlands taal- & letterkunde' gezien. Een bijna wetenschappelijk aandoende inventarisatie van taalcreativiteit in het 'Opperlands', het 'Nederlands op vakantie'.
• Hugo Brandt Corstius doceerde aan de Universiteit van Amsterdam aan doctoraal studenten Nederlands die zich wilden bekwamen in het schrijven van culturele beschouwingen voor een breed publiek.
• In september 1999 werd Hugo Brandt Corstius door staatssecretaris Van der Ploeg benoemd tot lid van de commissie Letteren van de Raad voor Cultuur.
• Hugo Brant Corstius woont afwisselend in Amsterdam en in Parijs. In Parijs doceert hij Neerlandistiek aan de Sorbonne.
• Vanaf april 2003 treedt Hugo Brandt Corstius twee maanden op als derde gastschrijver aan de Technische Universiteit Delft.

Anderen over Hugo Brandt Corstius:

• Ik heb - terwijl ik haast nooit lach als ik lees, alleen soms met grimmig genot mijn mond vertrek als me iets bevalt - in bed liggend, me een halve kramp gelachen om het stuk van Brandt Corstius; het heeft iets van mij, maar het is veel gekondenseerder en ingehoudener. Bid die man, dat hij voortaan geen enkelem aand verstek laat gaan. (Gerard Reve in een brief aan Geert van Oorschot, 22-07-1963, Brieven van een aardappeleter, blz. 36)
• Zijn kracht is de eigen logica waarmee hij feiten en gebeurtenissen in een onweerlegbaar verband brengt. Hij is de voortdurende schepper van een tegenwerkelijkkheid. Die de echte moet zijn. Er is niets tegenin te brengen, tenzij door een andere columnist of schrijver. (Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs, blz. 78)
• Piet Grijs schreef over Multatuli: 'Die man is niet kapot te krijgen'. Grijs zelf (thans Bijna Kaal) maar al te gemakkelijk, vrees ik. (W.F. Hermans, Dinky Toys, blz. 72)
• In alles wat hij schrijft, in welke hoedanigheid ook, legt hij hetzelfde aplomb aan den dag, dezelfde tegenspraak-heeft-geen-zintoon. En nooit kun je erop vertrouwen dat alles klopt wat hij zegt. Je moet je eigen hersens meenemen en niet te goedgelovig zijn. (Tobias Schalken, VN, 23-03-2002)

Mijn favoriete citaat:

Naar een overzicht van citaten van Hugo Brandt Corstius

Links:

• Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Hugo Brandt Corstius
• Floor van Lamoen - Trizinnen
• Collegenet - Hugo Brandt Corstius

Bronnen o.a.:

• Wie is die.... Auteurs van Singel 262 (1966)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Ik hou van jou. Drieënnegentig auteurs van Querido (1982)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Schrijversgezichten (1990)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs (1997)
• Encarta '98 (1997)
• Gelders Dagblad (24-09-1999)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)