เมื่อโจรปล้นชาวเมือง
ภิกษุ ท.! มหาโจรห้าพวกเหล่านี้ มีอยู่ในโลก หาได้ในโลก ห้าพวกคืออะไรบ้าง? ห้าพวกคือ:-
(๑) ภิกษุ ท.! ความคิดของมหาโจรบางพวกในกรณีนี้มีว่า "เมื่อไรหนอเราจักเป็นผู้มีบริวารร้อย หนึ่ง หรือพันหนึ่งแวดล้อมเรา เที่ยวไปในย่านหมู่บ้านนิคม และเมืองหลวง, จักได้ฆ่าเอง หรือใช้ให้ บริวารฆ่า, จักได้ตัดเองหรือใช้ให้บริวารตัด, จักได้เผาเอง หรือใช้ให้บริวารเผา" ดังนี้. ครั้นกาลต่อ มา มหาโจรนั้นมีบริวารร้อยหนึ่ง หรือพันหนึ่งแวดล้อม เที่ยวไปในย่านหมู่บ้านนิคม และเมืองหลวง, ทำ การฆ่าเอง และให้บริวารฆ่า, ทำการตัดเอง และให้บริวารตัด, ทำการเผาเอง และให้บริวารเผา. ข้อนี้ฉันใด; ภิกษุ ท.! ความคิดของภิกษุลามกบางรูปในกรณีนี้ มีว่า "เมื่อไรหนอ เราจักเป็นผู้มีบริวาร ร้อยหนึ่ง หรือพันหนึ่งแวดล้อมเรา เที่ยวจาริกไปในย่านหมู่บ้าน นิคม และเมืองหลวง, เป็นที่สักการะ เคารพ นับถือ บูชา นอบน้อม ของพวกรฤหัสถ์และบรรพชิต, เป็นผู้ร่ำรวยลาภด้วยจีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิลานปัจจัยเภสัชบริกขาร" ดังนี้. ครั้นกาลต่อมา ภิกษุลามกนั้นได้มีบริวารร้อยหนึ่ง หรือ พันหนึ่งแวดล้อมแล้ว เที่ยวจาริกไปในย่านหมู่บ้าน นิคม และเมืองหลวง, เป็นที่สักการะ เคารพ นับถือ บูชา นอบน้อม ของพวกคฤหัสถ์และบรรพชิต, เป็นผู้ร่ำรวยลาภด้วยจีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และ คิลานปัจจัยเภสัชบริกขาร ; ฉันนั้นเหมือนกัน. ภิกษุ ท.! ภิกษุลามกนี้ จัดเป็นมหาโจรพวกแรก ซึ่งมี อยู่ในโลก หาได้ในโลก
(๒) ภิกษุ ท.!พวกอื่นอีก ภิกษุลามกบางรูปในกรณีนี้ ย่อมเล่าเรียนธรรมวินัย ที่ตถาคตประกาศ แล้ว ยกตนว่ารู้เอง (หรือนำไปหาลาภผลเพื่อตน). ภิกษุ ท.!ภิกษุลามกนี้ จัดเป็นมหาโจกพวกที่สอง ซี่งมีอยู่ในโลกหาได้ในโลก.
(๓) ภิกษุ ท.!พวกอื่นอีก, ภิกษุลามกบางรูปในกรณีนี้ ย่อมตามกำจัดพรหมจารีผู้ประพฤติ พรหมจรรย์ได้บริสุทธิ์ ด้วยสิ่งอันไม่ใช่เรื่องของพรหมจรรย์ อันปราศจากมูลความจริง . ภิกษุ ท.! ภิกษุลามกนี้ จัดเป็น มหาโจรที่สาม ซึ่งมีอยู่ในโลก หาได้ในโลก.
(๔) ภิกษุ ท.! พวกอื่นอีก. ภิกษุลามกบางรูปในกรณีนี้ ย่อมสงเคราะห์และพูดจาและเกลี้ยกล่อม พวกคฤหัสถ์ ด้วยครุภัณฑ์และครุบริกขารอันเป็นของสงฆ์ คือของปลูกสร้างในอาศรม พื้นที่อาราม วิหาร พื้นที่วิหาร เตียง ตั่ง ฟูก หมอน หม้อโลหะ อ่างโลหะ กะถางโลหะ กะทะโลหะ พร้า ขวาน ผึ่ง จอบ สว่าน เชือก ไม่ไผ่ หญ้าสำหรับมุง หญ้าปล้อง หญ้า ดินเหนียว สิ่งของที่ทำด้วยไม้และสิ่งของที่ทำด้วยดิน เหล่านั้น. ภิกษุ ท.! ภิกษุลามกนี้ จัดเป็นมหาโจรพวกที่สี่ ซึ่งมีอยู่ในโลก หาได้ในโลก.
(๕) ภิกษุ ท.! ภิกษุพวกสุดท้าย จัดเป็นมหาโจรชั้นเลิศ ในโลกพร้อมทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก ในหมู่สัตว์ พร้อมทั้งสมณพราหมณ์ เทวดาพร้อมทั้งมนุษย์ คือ ภิกษุลามก กล่าวอวด อุตตริมนุสสธรรม อันไม่มีจริง ไม่เป็นจริง. ข้อนั้นเพราะเหตุไร? ภิกษุ ท.! เพราะว่า เธอบริโภคก้อน ข้าวของชาวเมือง ด้วยอาการอันเป็นขโมย.
"ภิกษุใด แสดงตัวเองซึ่งความจริงเป็นอย่างหนึ่ง ให้คนอื่นเข้าใจเป็ฯอย่างอื่นไป, การบริโภคปัจจัย ด้วยอาการแห่งขโมยของเธอนั้น เป็นเช่นเดียวกับ นายพราน ผู้ล่อลวงดักสัตว์กิน ฉะนั้น. คน เป็นอันมาก ที่มีผ้ากาสาวพัสตร์คลุมคอ แต่มีความ เป็นอยู่ลามก ขาดการสำรวม, พวกคนลามก เหล่านั้น ต้องไปเกิดในนรก เพราะการกระทำกรรม อันหยาบช้า. มันกินก้อนเหล็ก ซึ่งเปรียบด้วย เปลวไฟอันร้อนจัด ยังจะดีกว่า, คนทุศีล ไม่มีการสำรวม บริโภคก้อนข้าวของชาวเมือง เป็นการ ไม่เหมาะสมเลย".
บาลี พระพุทธภาษิต มหาวิ.วิ. ๑/๑๖๙/๒๓๐, ตรัสแก่ภิกษุทั้งหลาย ที่กูฎาคารศาลา ป่า มหาวัน ใกล้เมืองเวสาลี
