สายพันธุ์

                นกกรงหัวจุก มีชื่อเรียกทางการว่า นกปรอดหัวโขนเคราแดง หรือนกพิชหลิว มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pycnonotus Jocosus เป็นสัตว์ป่าคุ้มครองประเภทนกที่เพาะพันธุ์ได้ตามมาตรา 17 แห่งพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535
     วงศ์นกปรอด (Family Pycnonotidae) มีอยู่มากมายหลายชนิด
     นกวงศ์นี้มีถิ่นอาศัยอยู่ในแถบเอเชีย ในกลุ่มประเทศเมืองร้อนที่มีอุณหภูมิร้อนชื้นสูง เช่น ประเทศจีน อินเดีย อินโดนีเซีย สิงคโปร์ ลาว พม่า กัมพูชา และไทย ซึ่งจะพบเห็นนกเหล่านี้ทุกภาคของประเทศ โดยเฉพาะนกปรอดหัวโขนเคราแดง
     ในที่นี้จะหยิบยกเฉพาะเรื่องนกปรอดหัวโขนเคราแดงมากล่าวถึงเท่านั้น
     นกปรอด เป็นนกที่มีความปราดเปรียวว่องไว
     หัวโขน หมายถึง บนหัวมีขนยาวเป็นจุก เหมือนการสวมหัวโขนเอาไว้
     เคราแดง จริงๆ แล้ว ส่วนที่เป็นสีแดงนั้นขึ้นอยู่ใต้ดวงตา นิยมเรียกว่าหูแดงหรือแก้มแดง นกชนิดนี้มีชื่อเรียกตามภาษาท้องถิ่นมากมาย เช่น
     ภาคใต้          เรียกว่า     นกกรงหัวจุก
     ภาคเหนือ      เรียกว่า     นกปริ๊จจะหลิว หรือ พิชหลิว
     ภาคกลาง       เรียกว่า     นกปรอดหัวจุก นกปรอดหัวโขน

     

     นกกรงหัวจุกนั้นทางภาคใต้นิยมเลี้ยงกันมานานมากแล้ว และสืบทอดกันมาสู่รุ่นลูกรุ่นหลาน จนเรียกได้ว่าการเลี้ยงนกกรงหัวจุกเป็นวัฒนธรรมพื้นบ้านทางภาคใต้ไปแล้วก็ไม่ผิด เนื่องจากไม่เคยมีการบันทึกข้อมูลไว้อย่างจริงจังเรื่องการเริ่มต้นเลี้ยงนกชนิดนี้ จึงต้องอาศัยประสบการณ์ส่วนตัว การสอบถามสืบเสาะข้อมูลจากผู้เลี้ยงนกอาวุโสหลายๆ ท่าน แล้วนำมาประมวลสรุปให้ผู้อ่านได้ทราบ
     ก่อนอื่นผู้เขียนขอให้ข้อคิดเห็นส่วนตัวไว้สักนิดว่า ประเทศสิงคโปร์น่าจะริเริ่มเลี้ยงนกชนิดนี้ก่อนประเทศอื่น และให้ความสำคัญกับนกมาก ถึงขนาดเอารูปนกปรอดหัวโขนเคราแดงมาเป็นสัญลักษณ์ในการพิมพ์ธนบัตรใช้จ่ายภายในประเทศ ส่วนรายละเอียดชัดเจน ผู้เขียนจะค้นคว้ามาให้ทราบภายหลัง
     ส่วนในประเทศไทย เริ่มมีการเลี้ยงนกกรงหัวจุกกันมานานแล้ว โดยชาวบ้านทางภาคใต้นิยมจับนกกรงหัวจุกตัวผู้มาขังไว้ในกรงเพื่อให้นกร้องให้ฟังยามพักผ่อน เมื่อมีการเลี้ยงมากๆ เข้า ก็มีคนบางกลุ่มเริ่มเอานกมาจิกตีกัน โดยจะเอานกมาเปรียบตัวให้มีขนาดเท่าๆ กัน และปล่อยนกทั้งสองตัวเข้าไปในกรงขนาดใหญ่ เพื่อให้นกต่อสู้ จิกตีกัน นกตัวไหนที่โดนจิกมากก็จะเจ็บมาก และเมื่อรู้ตัวว่าสู้ไม่ได้ก็จะผละตัวเองบินหนีไป ถือว่านกแพ้ - ชนะกันแล้ว ส่วนใหญ่นกตัวที่แพ้ก็จะถูกปล่อยให้บินไปหากินตามธรรมชาติซึ่งเป็นเรื่องที่ทรมานสัตว์ นานๆ ก็เข้าวิธีการนี้ก็จะค่อยๆ หมดไปในที่สุด

นกปรอดหัวโขนเคราแดง ชื่อสามัญ Red-Whiskered Bulbul ชื่อวิทยาศาสตร์ Pycnonotus Jocosus นกปรอดหัวโขนก้นเหลือง ชื่อสามัญ Brown-Brested Bulbul นกปรอดคอลาย ชื่อสามัญ Stripe-Throated Bulbul นกปรอดก้นแดงหรือปรอดคางแพะ ชื่อสามัญ Sooty-Head Bulbul นกปรอดหน้านวลก้นเหลืองขอบตาขาว ชื่อสามัญ Yellow-Vented Bulbul นกปรอดเหลืองหัวจุก ชื่อสามัญ Black-Crested Bulbul นกปรอดสวน ชื่อสามัญ Streak-Eared Bulbul

ธนบัตรของประเทศสิงคโปร์