كاوهی ئاسنگهر

ههبوو نهبوو. ڕۆژێ له ڕۆژان له سهردهمی كۆندا پاتشایهكی ملهوڕ ههبوو. ئهم پاتشایه ناوی زوحاك بوو. زوحاك زۆر خهڵكی ئازار دهدا و كوشتوبڕی دهكرد و كهسانێكی زۆری داپڵۆساندبوو. له سهردهمی هیچ پاتشایهكیتردا ئهوهندهی سهردهمی ئهو خهڵك نهكوژرابوو.
خهڵك ئهوهنده ڕقیان لێ بوو كه پێیان دهوت "ئاژیدههاك" واته "ماری ده عهیب".
ههرچهند ههموو كهس له زوحاك دهترسان و ئهو باكی له كهس نهبوو، بهڵام شهوێك خهوێكی بینی كه ترسی خسته دڵی زوحاك. له خهویدا كابرایهك به ناوی "فهرهیدوون" كۆت و زنجیر و شپرزهی كردووه. زوحاك دهستووری دا "فهرهیدوون" بدۆزنهوه و بیگرن. باوكی "فهرهیدوون" كه بهمهی زانی كوڕهكهی به دزییهوه نارد بۆ شوێنێكیتر. زوحاك نهیدهتوانی بیدۆزێتهوه.
زوحاك ههر بهردهوام بوو لهسهر ئازاردانی خهڵك. خهڵكهكه لێی وهڕهس ببوون، بهڵام كهس نهیدهوێرا هیچ بڵێ.
ههندێ كهس دهڵێن ڕۆژێ له ڕۆژان دوو مار لهسهر ههر دوو شانهكانی زوحاك ڕووان، ههندێ كهسیش دهڵێن دوو پارچه گۆشت بوون به شێوهی دوو مار. زوحاك ئهوانهی به نیشانهی ساحیریی خۆی دهزانی و خهڵكی پێ دهتۆقاندن.
پاش ماوهیهكی زۆر ئهو پارچه گۆشتانه بوون به برین و ئێشیان دهكرد. ئاژدیهاك لهبهر ژان و ئازار نهیدهزانی چی بكات.
ئاخری پزیشكێكی نهگریسی شهیتانئاسا پێی وت مێشكی ئادهمیزاد چارهی ئهو نهخۆشییه دهكات.
به فرمانی پاتشا ههموو ڕۆژێ دوو لاویان دهكوشت و مێشكهكهیان دهنایه سهر برینهكه.
لاوێكی زۆریان بهو جۆره كوشت.
چێشتلێنهرهكانی پاتشا لهو ههموو مرۆڤكوژییه بێزار بوون. ئاخری به دزییهوه بڕیار دهدهن له ههر دوو لاوێ كه دێته بهر دهستیان یهكێكیان نهكوژن و به نهێنی بینێرن بۆ چیا و كوێستان و له باتیی مێشكی ئهوان مێشكی مهڕ بدهن به ئاژدیهاك. بهو جۆره ههر مانگێ سی لاویان دهنارده چیا و ئهوان لهوێ به نهێنی ژیانی خۆیان دهبرده سهر.

بهكرێگیراوهكانی ئاژدیهاك به شوێن گهنج و لاودا ڕوویان دهكرده ههر شوێن و لایهك.
له گوندێكدا كابرایهكی ئاسنگهر دهژیا كه پێیان دهوت "كاوهی ئاسنگهر" و دوو كوڕی گهنجی ههبوو. بهكرێگیراوهكانی زوحاك ههردوو كوڕهكهیان پێكهوه گرت و بردیان بۆ لای ئاژدیهاك. ئاژدیهاكیش فهرمانی كوشتنی ههردوو لاوهكهی دا.
كاتێ كاوه ههواڵی كوژرانی كوڕهكانی بیست، ڕق و قین و تووڕهیی سهرانسهری گیانی داگرت. بهروانكه قایشهكهی كه ئاسنگهران دهیكهنه بهرۆكی خۆیان، كرده سهر نێزهیهك و وهكوو ئاڵایهك گرتیه دهستی كه دوایی ئهو ئاڵایه به "درهفشی كاویانی" ناوبانگی دهركرد. دووكانی ئاسنگهرییهكهی بهجێهێشت و ڕووی نایه شار.
قیڕاندی و هاواری كرد و دژ به ئاژدیهاك خرۆشا. خهڵك زۆریان پێ سهیر بوو، كهس نهیوێرابوو تا ئهو كاته دژ به ئاژدیهاك شتێك بڵێ. خهلك چونكوو له زوحاك قین لهدڵ بوون، زۆریان پێ خۆش بوو. بهرهبهره له دهوری كاوه كۆ بوونهوه. كاوه قسهی بۆ خهڵكهكه دهكرد و هانیانی دهدا.
ئاخری خهڵكێكی زۆر بوون به پشتیوانی كاوه. كاوه لهو شارهدا بهكرێگیراوهكانی ئاژدیهاكی كوشت و شارهكهی خسته ژێر دهسهڵاتی خۆی و بوو به دهسهڵاتداری ئهوێ. زێڕ و زیوێكی زۆری له خهزێنهی دهوڵهت دا به خهڵك و خۆی به چهك تهیار كرد. چوو بۆ شارهكانیتر و بهكرێگیراوهكانی دهگرت و دهیكوشتن. پهیتاپهیتا خهڵكی لێ كۆ دهبووهوه.
زوحاك كه لهو دهمهدا له "دهماوهند" بوو لهشكرێكی زۆری نارد بۆ شهڕ دژ به كاوه، بهڵام ههموویان تێكشكان.
فهرهیدوون كه دهمێك بوو له ترسی پیاوهكانی ئاژدیهاك خۆی شاردبووهوه، ناوبانگی كاوهی بیست. به دزییهوه خۆی گهیانده لای كاوه و بهسهرهاتی خۆی گێڕایهوه بۆی. كاوه ڕێزێكی زۆری لێ گرت و لهبهر ئهوهی كه ئازا و چاونهترس بوو كردییه سهركردهی سوپا و خۆی بوو به سوپاسالار.
ئاژدیهاك كه بیستی كاوه و فهرهیدوون یهكیان گرتووه، شپرزه و پهرێشان بوو. ئهمجار لهشكرێكی زۆری نارد بۆ شهڕیان. بهڵام لهشكرهكهی ئاژدیهاك ههرهسی هێنا و پرش و بڵاو بوون و كوژران. زوحاكیان گرت و فهرهیدوون فهرمانی دا له چیای "دهماوهند"دا كۆت و زنجیری بكهن.
ئاخری ئاژدیهاكیان له سزای ئهو ههموو خوێنمژی و تاوانهی كردبووی ههر له چیای دهماوهنددا كوشت.
خهڵك لهبهر ئازایهتیی كاوه و ههوڵی فهرهیدوون له دهستی ئاژدیهاك ڕزگاریان بوو و دهستیان كرد به شایی و خۆشی.
كاوه فهرهیدوونی كرد به پاتشا و خهڵك ژیانێكی ئازاد و سهربهستیان دهستپێكرد و ژینیان به خۆشی برده سهر.

تهواو!