Barolar demokratik kitle örgütü veya sivil toplum örgütü sayılmasalar da, bir 'hukuk örgütü' olmaları nedeniyle, her türlü insan hakları ihlallerinin doğrudan 'öznesi' konumundadırlar.

Türkiye'deki baroların olması gerekenden çok uzak bir yerde bulunduğu rahatlıkla söylenebilir. Hem avukatlardan oluşan, her yerde ses ve etki uyandırabilecek bir meslek mensuplarının örgütü ve hem de açık hukuk ihlallerinin yoğun olduğu alanlarda, gerektiği kadar bir şey yapmaması kanımca ciddi bir yaradır. Bir meslek örgütünden, sivil toplum örgütü niteliğinde tepki ve tavır beklemek yerinde olmayabilir.

Ancak bir hukuk örgütü; insan haklan ihlalleri konusunda ve her türlü hukuk ihlali alanlarından kendisini uzak görmeyi bırakınız, aksine kendi varlık sebebinin ihlali olduğu kadar, doğrudan da mesleki boyutlu bir sorun olarak görmelidir. Meslek örgütü denilmesi, yalnızca avukatların staj işleri, sicil işleri, adli yardım olarak avukat tayini gibi usuli ve formalite işlemlerle sınırlı görülemez. Mesleği doğrudan veya dolaylı etkileyen her konu doğal olarak meslek sorunu kapsamlı değerlendirilmelidir. Keza bir hukuk örgütünün, hukuk ihlali görülen her yerde görevli olması, onun varlık sebebidir.

Toplumun gündemine hukuki konular ve kavramlar girmiş ve basında da yoğun olarak tartışılıyorken, bir hukuk örgütünden bu konuda ciddi, kapsamlı bir çalışma yapması beklenir. Hem de hukukçu olmayanlarca hukuk adına yapılan yetersiz, eksik ve siyasi kaygılarla çarpıtılmış tartışma ortamına bir hukuk örgütü müdahil olmalıdır. Tartışılan, öğrenilmek istenen hukuki konu veya uyuşmazlık hakkında, istatisti ki bilgilere dayalı, objektif görüşlerle bilimsel nitelikte hazırlanacak dosyalar, toplumu, basını ve siyaset adamlarını aydınlatıp yol gösterecek, uyuşmazlığın çözümünde temel olabilecektir.

Siyasi kaygılardan uzak, siyasi partiler üstü ve siyaset tercihleri dışında hazırlanabilecek böylesi rapor ve dosyalar, referans kaynak olarak gösterilebilecek, hukuk kavramının ağırlığı ve önemi kavranılabilecek ve baroların etkinliği, saygınlığı görülmüş olacaktır.

Örneğin çok tartışılan ve huzursuzluklara sebep olan F tipi cezaevi hakkında, infaz hukukunun bir parçası olan nasıl bir cezaevi konusunda bir dosya hazırlanıp sunulabilmelidir. Yine çok tartışılan af hakkında, neden ve nasıl bir af konusunda bir dosya hazırlanabilmelidir. idam cezası, faili meçhul, köy boşaltma konusunda, siyasi partilerin kapatılması hakkında, düşünce ve din özgürlüğü, demokratikleşme gibi konularda baroların çalışma yapması beklenildiği gibi hem asli görevidir, hem de varlık sebebidir. Bu konular hukuki olduğu gibi mesleki dayanışma kapsamlıdır.

Bunlar siyasi konular denilerek sessiz kalınamaz. Kaldı ki bu konuların siyasi boyutu olmakla beraber bir hukuk örgütü hukuki boyutu hakkında açıklama, değerlendirme yapmayı görevi kabul etmelidir. Hukuk alanı ile siyasi alanın birbirine çok yakın, iç içe geçmiş iki komşu alan olması nedeniyle, her hukuki alanı siyasi diyerek görevimiz dışı sayarsak, kendi varlığımıza yabancılaşmış duruma düşeriz.