Προηγούμενη σελίδα

120 χρόνια από την εξέγερση του Σικάγο, η μισθωτή σκλαβιά και ο εκσυγχρονισμός της


Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες περιόδους της αμερικανικής ιστορίας, μιας και τότε τέθηκαν οι βάσεις για την ανάδειξη της χώρας σε υπερδύναμη. Η πληθώρα πρώτων υλών αλλά και η μαζική μετανάστευση αποτέλεσαν τους δύο βασικούς πυλώνες της βιομηχανικής ανάπτυξης των Η.Π.Α.

Την περίοδο αυτή επικρατούσαν συνθήκες πρώιμου καπιταλισμού που σημαίνει ότι η εκμετάλλευση των εργατών ήταν απροκάλυπτη και εξοντωτική. Η εργάσιμη μέρα διαρκούσε από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου, ενώ η εργάσιμη βδομάδα κυμαινόταν από έξι έως εφτά ημέρες, κι όλα αυτά με αντάλλαγμα ημερομίσθια που μετά βίας εξασφάλιζαν την επιβίωση.

Οι μετανάστες πρώτης γενιάς συνήθως προορίζονταν για τις δυσκολότερες εργασίες (ορυχεία, χυτήρια κ.ά.) και ως εκ τούτου αποτέλεσαν τα θύματα της αγριότερης εκμετάλλευσης ανάμεσα στην εργατική τάξη. Όμως ανάμεσα στους μετανάστες που προέρχονταν από την Ευρώπη (οι οποίοι αποτελούσαν την πλειοψηφία των μεταναστών) υπήρχε ένας σημαντικός αριθμός ατόμων οι οποίοι ήταν φορείς σοσιαλιστικών ιδεών που εκείνη την εποχή ήταν ευρέως διαδεδομένες στην Ευρώπη.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω συνθηκών, η δεκαετία του 1870 σημαδεύτηκε από μια σειρά απεργιακών κινητοποιήσεων με κύριο αίτημα την καθιέρωση του οχτάωρου.

Το 1876 ιδρύθηκε το Εργατικό Κόμμα (που την επόμενη χρονιά μετονομάστηκε σε Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα) με σκοπό την καλύτερη οργάνωση των εργατικών αγώνων. Η ηγεσία του Σ.Ε.Κ προσπάθησε, και μερικώς πέτυχε, να ελέγξει τα συνδικάτα προωθώντας τον πολιτικό αγώνα ως πιο αποτελεσματικό τρόπο για την προώθηση των συμφερόντων της εργατικής τάξης.

Η επόμενη δεκαετία σημαδεύτηκε από την αποτυχία του Σ.Ε.Κ να φέρει το οποιοδήποτε αποτέλεσμα και την συνεπακόλουθη άνοδο των πιο ριζοσπαστικών κομματιών του σοσιαλιστικού κινήματος, και πιο συγκεκριμένα των επαναστατών σοσιαλιστών.

 

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΣΙΚΑΓΟ

Στο Σικάγο υπήρχε τη δεκαετία του 1880 ισχυρή παρουσία αναρχικών, οι οποίοι εξέδιδαν πέντε εφημερίδες με αρκετά μεγάλη κυκλοφορία. Τα αποτελέσματα της διάδοσης των επαναστατικών ιδεών φάνηκαν το 1884, όταν το τοπικό συνδικάτο καπνεργατών αποσπάστηκε από τη συντηρητική Συνασπισμένη Επαγγελματική και Εργατική Ένωση καλώντας τα υπόλοιπα συνδικάτα να δημιουργήσουν ένα Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο, του οποίου η αγωνιστική κατεύθυνση φαίνεται από την κοινή διακήρυξη αρχών των πέντε πρώτων συνδικάτων που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των καπνεργατών: "Όλη η γη αποτελεί κοινωνική κληρονομιά, ο πλούτος είναι δημιούργημα της εργασίας, δεν μπορεί να υπάρξει καμία αρμονία ανάμεσα στους εργάτες και το κεφάλαιο, κάθε εργάτης οφείλει να αποσπαστεί από τα καπιταλιστικά πολιτικά κόμματα και να αφοσιωθεί στο συνδικάτο." Μέσα στον επόμενο χρόνο, τα 22 από τα 32 συνδικάτα της πόλης (ανάμεσά τους και τα 11 μεγαλύτερα) συμμετείχαν στο Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο. Τον επόμενο χρόνο το συνδικάτο άρχισε τον αγώνα για το οχτάωρο προτάσσοντας παράλληλα τον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση. Παραθέτουμε την εισήγηση του αναρχικού Α. Σπάιζ που υιοθετήθηκε από το Συνδικάτο και είναι ενδεικτική της αντίληψης αγώνα που επικρατούσε ανάμεσα στους εργάτες εκείνη την εποχή: "Απόφασή μας είναι να κάνουμε έκκληση στην τάξη των μισθωτών να πάρει τα όπλα για να προβάλει στους εκμεταλλευτές της το μοναδικό επιχείρημα που μπορεί να θεωρηθεί αποτελεσματικό: ΒΙΑ. Μολονότι περιμένουμε ελάχιστα από την καθιέρωση του οχτάωρου, υποσχόμαστε με πίστη να βοηθήσουμε τα αδέλφια μας που βρίσκονται σε μειονεκτικότερη θέση σε αυτή την ταξική πάλη με όλα τα μέσα και τη δύναμη που διαθέτουμε, εφόσον και αυτοί θα συνεχίσουν να διατηρούν ένα ανοιχτό και αποφασισμένο μέτωπο ενάντια στους κοινούς μας καταπιεστές, τους αριστοκράτες αλήτες και τους εκμεταλλευτές. Η πολεμική μας κραυγή είναι: Θάνατος στους εχθρούς του ανθρώπινου γένους!"

 

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ

Την Πρωτομαγιά του 1886 κηρύσσεται γενική απεργία στην οποία συμμετέχουν 40.000 εργάτες, αριθμός που αυξάνεται στις 65.000 τις επόμενες μέρες. Η αστυνομία της πόλης τίθεται σε επιφυλακή συνεπικουρούμενη και από ιδιωτικούς αστυνομικούς. Οι δύο πρώτες ημέρες κυλούν ειρηνικά, όμως στις 3 Μάη, καθώς ο Σπάιζ μιλούσε σε 6.000 ξυλεργάτες, περίπου 200 αποσπάσθηκαν και κατευθύνθηκαν σε ένα εργοστάσιο ξυλείας όπου και επιτέθηκαν στους απεργοσπάστες. Λίγο αργότερα εμφανίστηκε δύναμη της αστυνομίας η οποία άρχισε να πυροβολεί τους απεργούς. Τέσσερις απεργοί σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν. Την επόμενη μέρα πραγματοποιείται συγκέντρωση 3.000 ατόμων η οποία εξαιτίας της βροχής διαλύθηκε στις 10 το βράδυ. Λίγο αργότερα 180 αστυνομικοί προσπαθούν να διαλύσουν τους εναπομείναντες απεργούς. Η απάντηση ήρθε με τη μορφή μιας βόμβας που έπεσε ανάμεσα στους μπάτσους τραυματίζοντας 66 εκ των οποίων 7 πέθαναν αργότερα. Οι μπάτσοι άρχισαν να πυροβολούν σκοτώνοντας αρκετούς και τραυματίζοντας 200 περίπου απεργούς.

Τις επόμενες ημέρες οι αστικές φυλλάδες απαιτούσαν την άμεση σύλληψη και εκτέλεση των ανατρεπτικών στοιχείων. Η αστυνομία συνέλαβε τους αναρχικούς Σπάιζ, Φήλντεν, Σουώμπ, Άντολφ Φίσερ, Τζωρτζ Ένγκελς, Λούις Λινγκ, Όσκαρ Νημπ, οι οποίοι μαζί με τον Πάρσονς που συνελήφθη αργότερα έγιναν γνωστοί ως οι οχτώ του Σικάγο. Η δίκη τους ξεκίνησε στις 21 Ιούνη και τελείωσε στις 20 Αυγούστου 1886. Οι επτά καταδικάσθηκαν σε θάνατο και ο Νημπ σε 15 χρόνια φυλάκιση. Ο Φήλντεν και ο Σουώμπ έκαναν αίτηση για χάρη και η ποινή τους μετατράπηκε σε ισόβια. Οι υπόλοιποι ζήτησαν ελευθερία ή θάνατο, με αποτέλεσμα οι τέσσερις να εκτελεστούν στις 11 Νοέμβρη 1887 ενώ ο Λινγκ αυτοκτόνησε την προηγούμενη στο κελί του πυροδοτώντας ένα τσιγάρο με δυναμίτη στο στόμα του.

 

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΑΝΑΡΧΙΚΩΝ ΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Οι αναρχικοί αποτέλεσαν ένα μόνο κομμάτι των εξεγερμένων στο Σικάγο, αλλά υπήρξαν το πιο ριζοσπαστικό και επικίνδυνο για το κράτος και τα αφεντικά, μιας και συνέδεσαν τα μερικά αιτήματα των εργατών με τον ευρύτερο ανατρεπτικό αγώνα, τον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση από τα δεσμά του κράτους και του κεφαλαίου. Για αυτό το λόγο η κρατική καταστολή επικεντρώθηκε στους αναρχικούς, και στην καταδίκη των οχτώ για παραδειγματισμό και τρομοκράτηση των υπόλοιπων αγωνιστών. Παρά τις προσπάθειες της εξουσίας να διαστρεβλώσει το μήνυμα της εξέγερσης και την απόπειρα της αριστεράς να καπηλευτεί τους αγώνες των εργατών, το μήνυμα του Σικάγο εξακολουθεί να παραμένει μέχρι σήμερα επίκαιρο και να εμπνέει τους εξεγερμένους σ' όλο τον κόσμο.

 

Η ΜΙΣΘΩΤΗ ΣΚΛΑΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ

- Στη σημερινή εποχή, τα παγκόσμια πολιτικο-οικονομικά αφεντικά δημιουργούν εμπόλεμες συνθήκες σε κάθε σημείο του πλανήτη στοχεύοντας στην καθυπόταξη και τον έλεγχο της ανθρωπότητας. Πρόκειται για την επίθεση των κυρίαρχων στη λεγόμενη καπιταλιστική περιφέρεια, μια επίθεση που μεταφράζεται με πολεμικές επιχειρήσεις και στρατεύματα κατοχής που σκορπούν το θάνατο, την καταδίκη εκατομμυρίων ανθρώπων στη φτώχεια, την πείνα και την εξαθλίωση, στην άγρια εκμετάλλευση των προλετάριων. Και ταυτόχρονα, πρόκειται για την επίθεση στο εσωτερικό της δύσης, με την όξυνση των συνθηκών εκμετάλλευσης και καταπίεσης, ελέγχου και καταστολής.

- Το ελληνικό κράτος και τα αφεντικά, συμμετέχοντας στο μπλοκ εξουσίας των ισχυρών και επιτιθέμενων, δημιουργούν τη δικιά τους "καπιταλιστική περιφέρεια" με την οικονομική και στρατιωτική διείσδυσή τους στα Βαλκάνια και την ισχυροποίηση της θέσης τους ευρύτερα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Ως εκ τούτου, στο εσωτερικό προχωρούν σε συνεχείς αναδιαρθρώσεις των σχέσεων εκμετάλλευσης κλιμακώνοντας την επίθεσή τους στους ντόπιους και μετανάστες προλετάριους.

- Η επίθεση αυτή των κυρίαρχων στην κοινωνία εκφράζεται με ιδιαίτερη ένταση στους χώρους δουλειάς. Βασικός στόχος των οικονομικών και πολιτικών αφεντικών είναι η ένταση της εκμετάλλευσης των προλετάριων στα πλαίσια της διαδικασίας "κοινωνικού εκσυγχρονισμού". Απαραίτητες προϋποθέσεις για την επίτευξή του αποτελούν η εξουδετέρωση των κοινωνικών και ταξικών αντιστάσεων και η απόσπαση συναίνεσης για την επιβολή σκληρότερων όρων δουλειάς.

Η αύξηση του χρόνου δουλειάς με την απελευθέρωση του ωραρίου, η ανασφάλιστη εργασία και οι απλήρωτες υπερωρίες, η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, η άμισθη εργασία, η ανεργία και οι απολύσεις και η γενίκευση ενός μοντέλου υποαπασχόλησης μαζί με την επιχειρούμενη κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας αποτελούν τη ζοφερή πραγματικότητα στα κάτεργα της μισθωτής σκλαβιάς.

Μιλώντας σε γενικές γραμμές, προωθείται η διαμόρφωση ενός σκληρού μοντέλου εργασιακής σκλαβιάς βασισμένο στην προώθηση του ανταγωνισμού με κυριότερα χαρακτηριστικά την επαχθή και επισφαλή εργασία, όπου οι προλετάριοι αντιμετωπίζονται από τα αφεντικά ως αναλώσιμες μονάδες παραγωγής και κατανάλωσης. Ένα μοντέλο σύγχρονης δουλείας που εντείνει τον εκβιασμό της μισθωτής σκλαβιάς με αντάλλαγμα την επιβίωση, που εκβιάζει την υποταγή και την αλλοτρίωση και σπέρνει το θάνατο στα "εργατικά ατυχήματα", απόρροια των εντατικών ρυθμών δουλειάς.

- Οι μετανάστες προλετάριοι αποτελούν το πιο άγρια εκμεταλλευόμενο κοινωνικό κομμάτι, καθώς βρίσκονται υπό τη διαρκή απειλή της σύλληψης ή της απέλασης. Προκειμένου οι μετανάστες να παραμένουν φοβισμένοι και υποταγμένοι στις πιο σκληρές συνθήκες εκμετάλλευσης, το κράτος προωθεί μέσα από τα ΜΜΕ το ιδεολόγημα του εθνικισμού και διαχέει στην κοινωνία το ρατσιστικό δηλητήριο. Η καθεστωτική προπαγάνδα στοχεύει στη δημιουργία πλαστών διαχωρισμών ανάμεσα στους προλετάριους, σε Έλληνες και ξένους, ώστε να ακυρώνονται και με αυτόν τον Τρόπο οι δυνατότητες συλλογικής αντίστασης στα αφεντικά, και στη δικαιολόγηση των εγκλημάτων του κράτους σε βάρος των μεταναστών στα σύνορα και τους δρόμους, των εξευτελισμών και ξυλοδαρμών τους από τους μπάτσους, των επιθέσεων φασιστοειδών εναντίον τους.

- Μπροστά στα επαπειλούμενα ξεσπάσματα κοινωνικής και ταξικής οργής που γεννούν οι άγριες συνθήκες εκμετάλλευσης και καταπίεσης, η ασφυκτική πραγματικότητα όπως διαμορφώνεται για εκατομμύρια ανθρώπους, το κράτος θωρακίζεται αναβαθμίζοντας το νομικό και κατασταλτικό του οπλοστάσιο και εντείνει τον κοινωνικό έλεγχο.- Ειδικότερα στους εργασιακούς χώρους, ο έλεγχος και η επιτήρηση εδραιώνονται με κάμερες στους χώρους δουλειάς, με την ποινικοποίηση των απεργιών με δικαστικές αποφάσεις και ταυτόχρονα την απαξίωσή τους από τα ΜΜΕ, την πρόκληση αντιαπεργιακών κινήσεων από "αγανακτισμένους πολίτες", την επιστράτευση απεργοσπαστών, τις επεμβάσεις των ΜΑΤ και την πολιτική επιστράτευση των απεργών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη απεργία των ναυτεργατών όπου ο συνδυασμός της κρατικής καταστολής με την κομματική και συνδικαλιστική χειραγώγηση υπονόμευσαν την απεργία και οδήγησαν στη λήξη της, τη στιγμή ακριβώς που αυτή αποτελούσε σημείο αναφοράς ευρύτερης κοινωνικής και ταξικής αλληλεγγύης επαπειλώντας απρόβλεπτες εξελίξεις.

Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στον έλεγχο των κοινωνικών και ταξικών εκρήξεων διαδραματίζουν οι συνδικαλιστές και κομματικοί χειραγωγοί, οι οποίοι συνδιαλέγονται με το κράτος και ζητιανεύουν ψίχουλα από τα αφεντικά, προτάσσοντας παράλληλα τη διατήρηση προηγούμενων μοντέλων εκμετάλλευσης με σκοπό να εκτονώνουν την κοινωνική και ταξική οργή και να δημιουργούν ακίνδυνες καταστάσεις για την τάξη και την ασφάλεια των κυρίαρχων.

- Συντελείται, λοιπόν, στις μέρες μας μια γενικότερη αναβάθμιση της κρατικής καταστολής με κύριο χαρακτηριστικό την επιβολή ενός Καθεστώτος Έκτακτης Ανάγκης που θέτει ολόκληρη την κοινωνία σε κατάσταση ομηρίας και υλοποιείται με την εξάπλωση των συστημάτων ελέγχου και παρακολούθησης, με τους αστυνομοκρατούμενους δρόμους, τις τρομοδίκες και τους τρομονόμους, τις διώξεις και φυλακίσεις αγωνιστών, με σαφή σκοπό την τρομοκράτηση των αγωνιζόμενων, τον εκφοβισμό της κοινωνίας και την αποτροπή και τον έλεγχο οποιασδήποτε αντίστασης.

- Στα μέτωπα του κοινωνικού-ταξικού πολέμου, στα ξεσπάσματα της οργής των καταπιεσμένων, η παρέμβασή μας, ως αναρχικών, δεν μπορεί παρά να βασίζεται στα προτάγματα της αυτοοργάνωσης των αγώνων, της αντίστασης και του Σαμποτάζ των κυριαρχικών σχεδιασμών σε κάθε κοινωνικό πεδίο, και της αλληλεγγύης ανάμεσα στους αγωνιζόμενους και όλους τους προλετάριους. Μια Παρέμβαση με διακριτά χαρακτηριστικά που αντιμάχεται τις λογικές του Πατερναλισμού και του ρεφορμισμού της αριστεράς και των κάθε λογής χειραγωγών, που προωθεί την άμεση δράση ενάντια στο κράτος και τα αφεντικά, ενάντια στην εκμετάλλευση και την καταπίεση. Η διάχυση και το μοίρασμα των εξεγερτικών προταγμάτων με τους προλετάριους και όλους τους αντιστεκόμενους ανοίγουν το δρόμο για τα επόμενα Σικάγο, ανοίγουν το δρόμο για την εξέγερση, την ανατροπή, το δρόμο της κοινωνικής απελευθέρωσης....

 

σύντροφοι από την ανοιχτή συνέλευση
αναρχικών-αντιεξουσιαστών