Dakal karing kekatamung kayanib ning Kapampangan-List atin lang kagiwan mamoesiya. Den namang aliwa agyang ela mamoesia mahilig nomang mamasang poesiyang Kapampangan. Nung atin kayung sinulat a poesia o ating poesiyang Kapampangan a buri yung ipalimbag ipadala yula kanaku: Armando A.B. Regala email: mandy@emailko.com
REYNA NING LABUAD KAPAMPANGAN
Sinulat nang Aida Tanglao-Aguas
10 ning Mayu 2001
Bante ning Kapampangan
Balang atiu Balen keyang tutukian Kagising mo abak katudtud mu bengi Atiu ka king keyang kadungan. |
Magbanda paroba paralaya man
Nukarin mang dane albugan aslagan Lalawe ya keka yangya ing aske na Kule na ing magaliwa patse milapit ka. |
Dadayuan da ing keyang leguan Reyna ning Kapampangan
Ya namang payabut nung maldo o muran Panulung tanaman mangatibe dutung Dalise danum keya atiyu ngan. |
Parangalan ding uatas, gugulis, magdalit
Laman ding diwa ra ring anak at matua Dapot ngeni ninanan danaka O Bondok Alaya Binie nang lelangan ning Kataskatasan? |
BANTE
nang: Diosdado Macapagal
(meyakwa king "Ing Susi" (Banua IV Bilang 1, Oktubre 1995
me-imprenta la king orihinal dang pangasulat)
1.
|
Ngening salunan ca at babanten daca
Anti mo ing ayup lele ning sale na, Mitmu ya ing pusu qng lugud cu queca, Mengari qng sapa neng mibulusan ya. |
2.
|
Buri cu acu nang mipuc keng bili mu,
Ica ing masican, ing salunan acu; Uling nung mayap ca, bistat masaquit cu Ing quecang sicanan anti na mong cacu. |
3.
|
Nung maligaya ca bistat'tin cung lugma,
Maligaya nacu qng cacung paliasa; Ing quecang panamdam aldo yang mausta, Ing cacu bulan yang manandam mung sala. |
4.
|
Dapot, ay! ing tutu acu ing masican,
Icang macalugmuc qng pangasalunan; Nanung ulaga na ning sican cu catauan Nung ing cabangal na atiu qng queinan? |
5.
|
Nanu ing samiu na ning bie queting yatu
Nung manamdaman ya ing pacamalan mu? Nanan cu ing tula at ligayang tau Nung icatang adua eta apisulu? |
6.
|
Irug, magsandal ca quening cacung salu
Ban mirinan paldan ing damdam mung bigu. At ba'meng damdaman ining cacung pusu, Ala yang patugut ausa'naca laguiu. |
7.
|
Dale, matudtud ca, 'tina ca mayantuc,
Macabante cu rin queng lele mung buntuc, Acu na ing balang maspas caring yamuc, At ing orasan cu, tulauc ding manuc. |
8.
|
Potang matudtud ca paninapan mucu
At ing meguing bie tang sintang sidsad yumu, Mecad ibat na qng linto ya ing yatu Qng quecatang sinta alang miguit yubu. |
9.
|
E mu pagmalumben ing misalunan ca
At e pamilugan anti mo ing sadia, Eca minaliua caring cacung mata, Ica murin itang mutiang macayama. |
10.
|
At ing camatayan lalung e isipan,
Culang ya upaya qng ba'nacang cuanan, Uling ing pusu cu ampon capalsintan E mu acuang mate qng capilan pa man. |
PABANUA
nang: Diosdado Macapagal
1.
|
Pabanua na ngening panaun miralan
Ibat qng malungcut quecang camatayan Dapot qng isip cung e dit'mengalinguan Balamu napun pa carin mucu licuan. |
2.
|
Nung ati'cu caring lugal a pintan ta
Lalung mibabalic ing quecatang sinta; Maglua cung uculan canitang minuna Miabe catang adua busal ning ligaya. |
3.
|
Nung misan yapa que ing matuang bale yu
Nung nuta pigmulan ing sintang mayumu, Qng bale at mula balang suluc, sepu, Pagdulapa'naca nining caladua cu. |
4.
|
Quetang lumang bale caracal a gloria
Quecatang pisulu caring aldo reta. Metung mu mang saglit, magbalic ya sana Matula queng libian qng cacung inaua! |
5.
|
Baquet caya, bandi, agad cang miglacbe
At licuan mu cacu ing calmang malumbe? E mu wari balung cabangal daca bie At nung ala naca anti nacung mete? |
6.
|
Mecad inia ing Dios agad quingua naca
Qng catandanan cu ban e na ca tumua, At ing larauan mu qng cacung caladua Qng capilan pa man malagu't anac ya. |
7.
|
Ica man qng bista't qng quetuan cu miras
Ayus cung menuban e mu na amalas. At ing panasque cu queca licuan bacas Asque cayanacan anggang tauling oras. |
8.
|
At qng uli niti ing sinta tang simpan
Angga man qng uacas sintang cayanacan. Saguiuang misinup caring catandanan Canita saguiua qng capilan pa man. |
9.
|
Nanu pata, bandi, qng camatayan mu
Simbut tang panaun at catbud ning yatu, Ing quecatang sintang uagas at mayubu Ban e na mate pa't e na mica sepu. |
10.
|
Yutus ning ugaling licuan ding macatua
Magsulud cung paldas lub na ning pabanua, Dapot ing pusu cu papaldasa'naca Anggang miuman catang miquit carin banua. |
1.
|
Ngakung magsalita ngeni yakung dili bulung-bulung
Makalaut king bansa ku karing puti makasamut kakalilwa ing kule ki ing balat ku medyu duluk Peblasang meragul ku king marangle ketang laut. |
2.
|
Eku namang pikarine nune pagmaragul ku pa
Itang bie kung milabasan ketang napun nakadwa na Babaslen ki ring pilapil king minangun ampong sapa Tanien abak manugak ku gatpanapun manalangka. |
3.
|
Neng datang na ing sisilim ketang gulut magdapug ko
Ban ring yamuk lumaut la bubulabug nong mamako Magumpisa nong gumaga detang tugak ketang ango Detang bibi ketang sapa karin noman magtampiso. |
4.
|
Damdaman kuno kanita ding kuliglig karing sanga
Ding sibaung ampong durun magtumayla rang plegarya Musika la king balugbug balamu duruyan daku pa Ketang lalam ning kaliptus keta lele na ning mangga. |
5.
|
Dapot ngening mimasmas ku kening bie ku Amerika
Maliswas kung malinganga mamirapal ketang obra Makitagalan king free-way detang saken kukurug la Eku malyaring mitalwi ing sweldu magkulang ya. |
6.
|
Neng datang na ing mapupus kakarug ne ing salu ku
Tuki-tuki no retang bills tane no misasaglulu Ing prisyun ku mitatas na uling kanu itang pengan ku Amburger ampo pang hot hog a i-order ku pang to go. |
7.
|
Pero neng miras na ing week-end makapaglibang naku man
Mulayi nake Las Vegas ban ing pressure makalingwan Detang ipis, slots machine, dice, piyalben at black jack Dakal at miyayaliwa pa, iang buri mu atiyu ngan. |
8
.
|
Banaku mang makatagal ketang gastus a aldo-aldo
Mag-pane ku king over-time mag-double-job ku pa kuno Pero neng sake nakuman ketang kotsi kung brand-new Mipasno kung papulaying makiramdam ketang radyo. |
9.
|
Yaku naman malyari ku agyang nukarin muku dala
Uling ing karanasan ku king maskup at manawa Bastat panibala ku ngan King Dios ing egana-gana Uling nung aliwa mu ya ala ta muring agawa. |
1.
|
Dacal tang mandilu qng metung a Sapa
Lalaqui't babai anting inambula, Ing malino danum a sadiang payapa Ngeni belisa na ning magalo tula. |
2.
|
Qng mainge ligaya mengari tang sugu
Ating manumalid ati'nang manggugu, Ating mipaniabug, ating milululu, Macania'na saya ing dilung pangulu. |
3.
|
Lele na ning pampang magaral cang cawe
Ikit dacang limbug sinungab malale, Sinungab cu naman mecad emu male-- Bat iniang lunto ca emu cu alawe? |
GRIPU
nang: Diosdado Macapagal
1.
|
Acu sasaclu cu, mamipi ca pala
Qng metung a Gripu iniang miquit cata, Cabang sasalud co ding lata cung dala Ing pangatimpu mu ecu patdan mata. |
2.
|
Macalugue ca buac antimong panaru
Qng basa mung lupa quelagu mung lalu, Metung yamung ulas ing tacap mung baru Ibat lalam tacde angga babo salu. |
3.
|
Iniang maliquid cu canacung amatan
Ing cadua cung lata kinatmu nia naman, Nung ecu marine ing cacung depatan Tigtug cung inugse ing carelang laman. |
GARETA
nang: Diosdado Macapagal
1.
|
Tinuqui ca cacu sinuba qng gutad
Metung yang Gareta quecata minatad; Quesayan tang are quena ra libutad At itang garalgal e na ta mapatad. |
2.
|
Cabang lalacad ya ing mainge gareta
Magcanta naca man cacu mu babanda, Begayan cung gale anti mong poeta At ding batuin babo paquiramdam da. |
3.
|
Tinucnang cata...ing bulan a malicut
Bigla yang qng biga lihim sinalicut, Belicda'na cata ning taung paculiut Mipacarine yang meliquid sapuliut. |
ANGIN
nang: Diosdado Macapagal
1.
|
Nanu ya ing angin? Ya ing pangisnawa
Ning meto quetawan titiup e painawa, Ala yang patugut munta queni't queta Daig ne pa caliap ing diwang poeta. |
2.
|
Nung misan ing angin maganacang tune
Ban tiplad ing pali mepe yang manene, At nung minsan buangis macajalejale Baguiu yang maniagsang tanaman at bale. |
3.
|
Malicut a angin 'tin yang caugalian
Qng siduan dalaga busal ning capalian Lungub ya't e labul quetang lisangan Piblas ning malagu ipandayu na ngan... |
1.
|
Mamirapal kung milayi at karin king dalan tinagun
Dening mata ku mangaslac la't pilit lang manintun Ala lu pa dening banda oba't kalambat da naman Kabang ing tigtigan da maluat ku nang daramdaman; |
2.
|
Penandit mu't king kantu ining pulis linto ya
Makasake yang motorsiklu't ini ing sasabian na Datang na pu kanyan at mipasno nakong manenaya Maglele tamu pung ditak at dinan dalan ing parada; |
3.
|
Mapilan mung minutu't matula nakung manalbe
Makakalawat ku't makasampa keng pader mangulabe Deng mata ku magpiesta la karening magprusisyun Dalagang paka-bestida't mangakiput a pantalun; |
4.
|
Mangatua't kayanakan, mangalagu't mangatsura
Deng atin ampon ala't deng kalulu't mangakualta Magdala langan kandila't mangading orasyun Kang Apung Mamakalulu manyawad lang bendisyun; |
5.
|
Melibang ku't milabas ing oras a eku amalayan
Mengulimlim ya ing banua't balamu bisang muran Makatiman ku pang manasdap inyang biglang kinislap Menuldul a masikan katuki na ning kildap; |
6.
|
Mebigla ya ing pusu ku't pati kaladua misdan
At dening gamat ku atabili da ing pangatalan King pader a matas karin ku sukat menabu Ing kanakung pantalun misabit ya keng paku; |
7.
|
Digpa kung makasalampak arap dareng dalaga
Karsusilyu ya rugu ing gayak at iti pirat ya pa Mengurus la't ginulisak deng aliwa mebungsul la Menakit lang ubingan ating adwang bola; |
8.
|
Megulu ing prusisyun at mituknang ing parada
Ubingan, ating ubingan kulyo dareng dalaga Dinatang la deng pulis baril makabagut la Panintunan de ing ubingan a kakatakutan da; |
9.
|
Megulu ku naman isip at eku balu ing daptan
Sasapwan kong pilit dening bola ning ubingan Inyang ikit ko deng baril mamirapal kung minuli Tikpan ke't selikut ining ubingan kung bandi. |
1.
|
Misan a Sabadu bigla kung a-isip
Munta king publasyun at sumagap tsismis Miniblas ku’t migayak tinipa king sulip Tsinelas Bitswok ing silpak kareng bitis. |
2.
|
Matas ne’ng aldo inyang mako’ng lumakad
Traisikel o kalesa alang lalabas Mapali ing panaun at alang ulap Pilan pa’ng takbang tutulu naku pawas. |
3.
|
“Nuka ume?” kutang ning siping ming bale
“’La kang pakialam! Ing diyablus a ine” “Mangutang kumu’t nanung maruak kanini?” “Kunwari ka pa ken bisa kamung tuki.” |
4.
|
Pakibaran kesa oneng likwan kune
Bubulung ya’t sasabi lalam dang bale Eku bisang mimua oneng mikamas ku Keng kamua ku ing pawas layun tinulu. |
5.
|
Alas Dos kinsi inyang ikua kung miras
Daig ke ing pulut king lekat ning pawas Begut ke’ng panyu’t manamulis ku sana Inyang ating maus keng lagyu ku’t ngana: |
6.
|
“Adring, Adring, keni’t magumpisa nala”
“Ika na’ng panenayan mi’t minum tana” “Alang kulang kanini’t kumpletu ing tropa” “Buklat ne ing boti’t basu ‘tage naya”. |
7.
|
“Pa’ning alte” kunwari ku pang sinabi
“Masyadung maranun ing inumang ini” Bagkus tutu malangi ku asang-asang Agisan ke’ng boti keng kanakung datang. |
8.
|
Alang upaya’t ing tage megumpisa
Eku mikurap biklat de ing pangadua Malagua’t deng kuwatru-kantus mitambak la Pisali mi la’t keng abli minum kepa. |
9.
|
Mebengi na’t malak-malak naku mata
Ating makapase keng lande’t lamesa Kabud nganang Apung Barang, “Pa’ning mayap” “Muli na kayu’t manyara ku’t mangabat”. |
10.
|
Ginising kongan at minuli na kami
Papaid kung miglakad king baryu pauli Nanu kaya ing sabian karas kekami Ban e makamuanan at mapa’ning alti. |
11.
|
Madalumdum keng dalan at alang sulu
Ating pang magbitaul a aduang asu Nung mataloti ka misubi kang tutu Ba’kung ali mitakutan migpasiuk ku. |
12.
|
Iniang malapit naku keng baleng ulian
Atin kung ikit tutung makapangablan Keng siping ning akasiyang patikulodyu Makatalungku ya ing Kapring makatabaku. |
13
.
|
Eku balu nung nanu ing panamdaman
Bisa kung mi’t magbawas bagkus ali man Ing kilabut keng mabilug kung katawan Asna karagul anti kumong buksukan. |
14.
|
Mainip kung manenaya’t e ya mamako
Gisan dakung amuk at mabsi nong meko Siknangan ku ing lub ku’t layun tinikdo Keng pangasalmak ku kareng madre kako. |
15.
|
Menakit kung kuayan at ini dimput ke
Lepitan ke’t ginulung paka-kalale Kabang lalapit ku sisingo ing bantut ‘Nayda nang kapri ‘nine’t sobra yang buluk . |
16.
|
Ikua keng abigla’t tambing keng pemalu
Mipakirut ya’t mebaldug ya tabaku Mangabitawak ya ing palu kung kuayan Balang misakat ya keng kayang katawan. |
17.
|
Kabud mesala’t ating linto paritan
“Guinu ko, Adring! Nanung kekang depatan?” Kalawe ku kening kapring pemalu ku Indu kung Maria y Kariung Karpinteru. |
18.
|
Tinikdo yang tatalnan ne’ng karsusilyu
“Taknayda mo, Adring, nanung a-isip mu?” “Magbawas ku mu’t bigla mu kung pemalu” “Migkamali ka’t dapat pete mu naku”. |
19.
|
Daig kepa ing Pambusko keng kakung bilis
Tatagalan nakung Kariung ating kumpit Mengapatad ku bitas aduang tsinelas Keng takut ketang kumpit nang wawasiwas. |
20.
|
Manibat kanita ali naku minum
Enaku murin tatakut keng dalumdum Petawaran nakung Kariung Karpinteru Kariung Kapri ing pemalagyu dang bayu. |
1.
|
Atin kung kaluguran at ini
ing milyari kaya
Ampang kengan kekayu ining malati nang istorya Pablasang makarine ing mengapalyari kang koya Ekune sabyan lagyu't pota ating makakilala. |
2.
|
Ala keng pera kanita't ditak-ditakan
miya ing gin
Bawing kropek ilang titiltil ming aslam ampong asin Tabalu nang milyari't ing pangatabas ing apisabi Kurap-kurap la deng mata na't inistorya na ini: |
3.
|
"Inyang bigla kung meging
baintau atatandanan kupa
Kabagsikan dareng Mangkis ampo deng Bitels kanita Dekolores ing usu't pagkaguluan dareng mangatua Moda ing miniskert ampo ing bonel a kamiseta". |
4.
|
"Milabas pamu ing salubung
at ing kapali-palyan
Pangaragsa na ning Ruby Tawer yapang pisasabyan Bayu lapang linto retang ausan dang saken Sakbayan Magtakap lapang arung deng daralan king Meykawayan". |
5.
|
"Asna ku kapakyapus keng
pamanggawan dareng baintau
Makatuki ku nukarin laman munta keti baryu Potang palto do't pibural-bural deng karelang salu Mangayabit ku amad a bubural kening kanaku". |
6.
|
"Dimla ing panaun kayabe
na ning panyatang ning kauran
Mapilan a baintau apisabi dang patabas nongan Agyang ekupa makapanaun buri kulang apusan Sinulat keng lagyu ku't inabe ketang listahan". |
7.
|
"Datang ing aldo't ginising
dakaming asna karanun
Matudtud ku pa't maninap migbabad nake king tabun Inyang malapit nakeng mamangkad king dimla ning danum Inaus dana kami't sinaka kamingang gagalunggung". |
8.
|
"Miras kami ketang bale
na ning manabas kekami
Mibagutan kami't bigung kalma yaku rugung tauli Tunggal-tunggal kaming mayayaus lagyu ketang manuli Inyang kayi yaku nang manenaya't magdili-dili". |
9.
|
"Asna ku tikas talakad inyang
manik ku king barkun
Manenaya ya karin ining Apung Imung a kapun Ngana kanaku lukluk ka keni't ken kamu magdatun Eka mamako't mibalik ku't mamusit kumung sipun". |
10.
|
"Linukluk kung makasalampak
keng kapirasung dutung
Siping keng silyong ating tulud biyabas ampong bulung Pauli na ning angin anya merimla ku't ginalunggung Kakapak ku baba 'niang mibalik ya ing matuang kapun". |
11.
|
"Migtalungku ya kening arap
ku't asne kabaung mama
Malare ya ipan ampong malutu ing kayang dura Dininan nakung tulud biyabas at langutan mu ngana Emu akmulan at sabyan ku nung kapilan mu apsa". |
12.
|
"Libutad keng mayap keng
batakan ing kanakung bandi
Inabit na't layun nang sinipit itang lambi-lambi Kitnangan naku nung nanung tabas ing kanakung buri Ating tabas Aleman, Kastila o tabas malibi". |
13.
|
"Kabang lalangut ku't sapak
asbuk keng tulud biyabas
Ikua kung apabalu kaya itang buri kung tabas Mitakutan ku't tinulu ing maralikat a pawas Inyang ikit ke itang kumpit nang magsilbing panabas". |
14.
|
"Keng kakung takut at nerbiyus
mipalisya ku buldit
Kasabe inyang pikpuk ne itang tatalnan nang kumpit Mebigla ku't mipakirut at mata ku mipapikit Pikpuk neng pasibayu't penamdaman kuna ing sakit". |
15.
|
"O, duran me, duran me"
anang Apung Imung kanaku
King pangabigla ku ing tulud biyabas ayakmul ku Dura naku pin dura oneng alang lulual a wawa Kabang maglipasag ku't kareng mata tutulu ing lua". |
16.
|
"Ikua nang mengamatis at
melanggas tulud biyabas
Kaibat naning atlung duminggu lubus nayang kinayap Uli nang linisya ku anya matsura ya pangatabas Linto ya pin balamu kambing a ating telabalbas". |
17.
|
"Manibat kanita anggang
ngeni king kekaming baryu
Balbas kambing ing pemalayo da't pamuysit kanaku Anya ngeni ala kupang asawa't matua kung baintau Pauli na ning mengapalyari inyang kayanakan ku". |
18.
|
Yapin ini ing istorya ning
kanakung kaluguran
Sana atin kayung apulut a dapat yung tandanan Nung atin kayung buring apusan at layun yung gawan Ekayu sana maglisyang buldit at mitatakutan. |
1.
|
Mekeni, masdan te aldo king Alaya,
Karing keyang yata metung ka, Pampanga! Wagang pigwalu mu ing kasarilya'na Bangsang Pilipinas inya milaya ya. |
2.
|
Ding beit mung supling pantas la't magiting,
karing mapanang bage mumuna la galing Inya kasebyan la maging nu man karin. |
3.
|
Ding kekang balayang adwampulu't isa
At metung a lunsud pugad no ning tula; Ing kekang amanung malambis a s'wala Iyas neng sagisag ning lahing makudta. |
4.
|
Ding tune mung anak nu la man magdatun
Ika, Kapampangan, ing laman dang ukul; Ding kekang memalen ngeni at ding napun Tau lang maka-Diyos at misasanmetung. |
5.
|
Ding kadalagnan mu at kabaintawanan
Masuyu la't tapat king pamisumpanan; Babai't lalaki, matwa't kayanakan, King nanu mang mayap e la papaylakwan. |
6.
|
O atin pa kayang makaigit keka
Nung tula at lugud ing pagdulapan da? Ing mabanglung amyam ning kekang inawa Ya ing pangisnawan ding kekeng kaladwa. |
7.
|
King kasaplala mu, Indung Kapampangan,
Tula ming isuyu ing sablang kagiwan; King tulid mung banwa, ing mabye manyaman, Ligaya ing mate king kekang kandungan...! |
ING MANUK KUNG TALISAIN
nang: Geoff de Guzman
(submitted September 4, 2000)
Caco eyu panintunan detang micacsing a verso
uling ing talasuyu yu aliwa ya i Gallardo
aliwa yacu i Muldong o i Antonio Reymundo pastul cu rugung
damulag carin barangay Balutu
Cacu eyo panintunan detang makawiling rima
uling ing tutu na rugu ali ku sadiang poeta
dapot ening caorasan subukan kalbitan cula
ding verso cung kalawangan selikut babo bangera
Dapot bayu que umpisan ining kanakung poesia
babie cu ing ka galangan kekayung sablang minuna
durucu que ining kanuan at maniawad kung dispensa nung
medyu sintunado la dening i apse cung rima
Mecad darala na niti ining kakung kayanakan
karetang iskuela ecu pu megaral
nung sosobra la pu o caya cuculang icayu nang mutut o
ganap king kakulangan.
1.
|
kaku dacal lang mangutang
madalas cucutnan dacu
nung nanu ing maliliari metua na cung baintau ing manuc cung talisain icua nang menutu canu metua nia mu king culungan ebi tasang milulugru |
5.
|
atin pang buri cung buri
iti eme abulusan
balang ibili nang barug sasakat ya ngan a taram anti ya mong sawang bitin lalakaso ya katawan babo't lalam babarug ya anti ya mong asong mamulang |
2.
|
at ngarapa ding aliwa ing
kanaku sasabian da
ing kanakung talisain siguru binabae ya menga tangal ne kaliskis taid menga pacli nala eque lulub king sabungan ela lapit king sultara |
6.
|
nung wari sa king piloto
aduang bitis mangambio ya
babalisusu ya babo anti ya mong magmakinilya at nung lawan meng kalaban bigla mag atuc-atuc ya anti ya mong bibing likba magsalasalikadkad ya |
3.
|
era balu ing katutuan at
tune kadahilanan
nung bakit i talisain eque lulub king sabungan ecu buring masayang mu ing galing na at tepangan pota maglahi kung texas mica sisi kung balulang |
7.
|
at nung ing panintunan mo
ibili mu king santingan
potang talacad ya iti makayama yang tangalan ketang matactac nang pungus kinang kinang ya bumbunan anti ya mong bucsingero laging handa sa labanan |
4.
|
uling ing tutu na nita pasalikut
dalan cu ya
caring king Angeles misan misan bubugnus ya king kasanting nang mamialung nung babo mipalawe ca banua migbaba ya wari anti niang butul saresa |
8.
|
tutu ala kang apintas king
santing at gelingan na
meting mu ing ecu buri at apipintas cu kaya kaibat na ning kayang laban medyo mangangayungkung ya atia mong paung pawikan iurung ne ing buntuc na. |
ING DALAGANG PILIPINA
nang: Geoff de Guzman
(submitted September 24, 2000)
1.
|
Ibat king cayanacan cu king canacung camusmusan
ing dalagang pilipina canacu neng paninapan anya mitanam king puso potang ing panaun datang ing dalagang pilipina king puso cu ya ing talan |
6.
|
At detang aliwa naman nung talagang e manicwa
caretang maputi cule o caya caring baluga deta namang talasawang medyo mahilig mangapa dadalang tinapang tamban carela do pipilanta |
2.
|
Macayama yang tangalan king saya nang maria clara
diprimera ya king hinhin king catawan masinup ya at potang lugud ya iti ing lugud na angga banua macanian keng aluguran ing dalagang pilipina |
7.
|
Ketang canacung panaquit anti la mong ortelano
atin masanting a pupul atin namang ma tutongru ketang carelang gagawan mumusig naman alicu uling ali cu cabalwan ing dulu na ampon sepu |
3.
|
At linabas ing panaun icua cung migbaintau
metung caring micasuerte king Canada mipainturu canita naman melagpac ing anggang capaniwalan cu king dalagang pilipinang kening salu sisinup cu |
8.
|
Deting cacung sinambitla mapilan-pilan la deti
anung baquit kening puso milaco ya at miwale ing dalagang pilipina maria clara ning cacung bie king ugali ning dayuhan mekiabe at tinuqui ne |
4.
|
Nung munta ca king discojan carin tata aquit mula
menaquit ca waring tucu king talic ning calawat na aguiang capatac mung hinhin ala nang mitagan caya maski atiu king arap mu nung muma ya mamaltuc pa |
9.
|
Potang magdili-dili cu cacung pibulebulayan
king Dios ipanalangin cu magbalic pa sanang miyuman bayu ya muman mitacpan ketang aun ing catawan ing dalagang pilipina atangalan kepang misan. |
5.
|
Ania naman cadalasan ing bunga na bandang tauli
calabas na ning pabanua nung asaganan me iti calung calung neng anac na culut baligtad ya labi tutulac ne king garitun ing anac nang alang daddy |
ING AMANUNG SISUAN
1.
|
Ecu ne calinguan ing amanung
sisuan
Cacu yang amana qng indung ibatan Cambe queng mibait queti qng masala Mabilug a yatu cacu yang isiwala. |
5.
|
Matda ya't macalinguan ing
amanung sisuan
Potang ing indung ibatan ene capampangan Anac a mibait susuan na aliwang amanu Tagalog, Bicol, Bisaya o caya Ilocano. |
2.
|
Ing amanung sisuan lenguaje
yang ibat
Caring nunung Astronesian ibat lipat dagat Libung banuang milabas manibat canitang Ing bancang maragul sinadsad yang pampang. |
6.
|
Macanian mu naman nung ing
igpang ibatan
Macatucnang ya qng aliwa at marayung lugar Tulac na ning bayung lenguaje ampon cultura Caring anac macalinguan ne ing amanung sisuan. |
3.
|
Pampanga ya ing lagiu na
ngeni ning balen
Caring anac a bayung bait ya ing bayung belen Capampangan naman ing aus caring memalen O caya ing bansag carela yapin ing cabalen. |
7.
|
Caya aduan cu caring indu
at igpang ibatan
Qng marayung lugar a nula mipadpad Pangadi quecayu guinu cung capatad Caulan yeng matalic ing amanung sisuan. |
4.
|
Ing cacung cabalen caputol
que at capatad
Masqui pa nucarin cami ning suerte sinadsad Marayu man o malapit queti babo yatu Dayang capampangan micamal cang tutu. |
("Ing Amanung Sisuan" sinulat ne ning capatad yung mibait Sasmuan. I adapted the phrase "amana qng indung ibatan" which is reminescent of our folk song "Atin Cu Pung Singsing". "Ing bancang maragul" refers to the "barangay", a big wooden boat containing about 60 to 100 families availed by our migrant forefathers.)
ING BIBINGCA NANG CACA
1.
|
Mascup pa ing silim bisa neng salubung
Magpalpatoc ne pu canacung pansabung Matudtud cung intud agcatan neng ticdo At yatiat neng masias bayu lunto ing aldo. |
5.
|
Santing na salicut qng balut nang bulung
Ban queta ing pali maglambat qng quilub Malasang pagnasa carin sasalilung At carin pa murin lugud macalucub. |
2.
|
Bayu que ibulus ing bancang paniacag
Para munta lati bayu ing mamunag Ing maplas cung dungus minum yang salabat At mangan bibingca quetang dalan lipat. |
6.
|
Ing bulung malutung potang yang mibuclat
Mibucaca ne ngan bibingca nang caca Cacatmu yang grasya ing salat ning gamat Talnan meng malambat mapaling bibingca. |
3.
|
Manenaya ne pu ing malugud cung caca
Caras miras carin mapaling bibingca Caiquid-iquid na caniaman nang ticman Lawen-lawen pa mu mitmu ne linamnam. |
7.
|
Bayu me bangalan mapaling bibingca
Mantiquilyang quiscus paburen mung magus Queng mabanglung samyo ban queta sumyo ca Pati na lagiu mu calinguan mung lubus. |
4.
|
Santing na salicut qng balut nang bulung
Ban queta ing pali maglambat qng quilub Malasang pagnasa carin sasalilung At carin pa murin lugud macalucub. |
8.
|
Cabang babagse cu papunta qng lati
Tamual-tamualan que bibingcang parati Mababacnal na cu qng salpuc ning alun Banca cung maragul ene bisang maun. |
NUCARIN CA MUNTA?
(This is inspired and paraphrased from a forwarded email
message "Think It Over". A divorce from the prosaic or parochial
topic of "palapat and bibingca". The title,
"Nucarin Ca Munta?" is an adaptation of "Quo Vadis?".
The poem depicts a significant contest between man's material bequeaths
versus his quest for the intangibles in life. It also delineates
how life's past glory is overwhelmed by the present gory (spelled without
'l') brought about by progress. It is not soul-soothing. It is rather soul-searching!
A soliloquy for the reader to embark into an inner journey... towards his
inmost sanctum!)
1.
|
icua mung mipunta marayu linimpad
nanu ing paque mu minabut qng bulan ngening masaquit cang sumangid qng dalan caring siping bale maquidaup-palad! |
5.
|
qng mababang dulang bitis macatimpu
lalam ning lamesa ngeni macatyat n'la ding sartin mung pingan besibas mu na la 'nalilan mu na lang mababalbal platu! |
2.
|
icua mung miglacbe qng labuad malualas
mismung pilubluban e me pa aluban bale mung maragul mansion ne queng guilas atin cayang lugud quilub macasimpan? |
6.
|
ing tipun mung bandi sobra na qng caban
sana intindian mu potang muli naca e muna a bitbit munta qng cutcutan atin pang panaun maguing maganaca! |
3.
|
panulung mangamal ing quecang inuman
e pa rin mipaldan saingsing masaquit mayap pa canitang ing bulung ning samat santing mu panamdam tapal ya qng canuan! |
7.
|
mequitid ca isip, meluwalas ca dalan
meritac ca saya, meragul ca gastus matni ca balugbug qng cuscus balungus nucarin ca munta, mibalic qng bulan? |
4.
|
qng mababang dulang bitis macatimpu
lalam ning lamesa ngeni macatyat n'la ding sartin mung pingan besibas mu na la 'nalilan mu na lang mababalbal platu! |
ACDAC QNG GULUT
Amanung belugse qng quecang capatad
Acdac ya qng gulut mamatad yang pusad
Apdu yang mapait ene agyung yacmul
Libung basung danum e macua queng mulmul!
Mua mung selicut 'teme pa icutcut
Ban queta ing pulut ena micalumut
Mayumung pamiabe umpisa qng yamut
Eta ne pacluran, ala nang magbugnut!
Eta ya aplusan ing balbas nang Judas
Basbas lugud caya meguing balasubas
Pequilibe pilac ing guewa nang ablas
Sagacgac ning acdac sobra ya qng caplas!
Tara nang mirungut qng arap ning papag
Pagdamutan tamu nanu man ing apag
Ditac mu ing anda, masqui alang banda
Tiltilan ta-ing lugud, ibie alang angga!
Mequeni na abe, ena ca maglumbe
Ing buclud ning baclad paquiapusan ta ne
Nung ating yang siwang queca tayang sulsian
Ban queta ding asan macatipun la ngan.
(A happy amalgam of what is parochial (baclad, asan,
papag) and what is ideal (buclud, tipun, bugcus). Again, what brought about
the "birth" of this poem from my "pregnant" pen are words, ideas
and images derived from my k-list readings. Nung atin pung mipaquiac
o caya sagacgac quening sinulat cu, sana pu ala namang mimua. Ing
paque cu, mitipun la ngan ding asan quilub ning baclad, alang macaluwal,
alang "prodigal". Ya na sa!)
SINTA QNG MUMUNANG PAMIQUIT
(Love at First Sight)
Ecu macatudtud, ecu macapangan
Mengaslac cu mata, tacde cu meyayat
Umpisa lang linto dacal a daliauat
Lupa cu anti yang camuting absican!
Alus patingapun angga qng pagqueran
Ica ing laman na cacung panimanman
Ing cacung pangacu qng lagu mung tagle
Lagiu cu ibie que, sinup ca qng bale!
Ing maimut a napun tutu neng pinacu
Bigla neng sinamsam canacung pangacu
Caibat picurus ding quecatang gamat
Miauat ing sinta minuling alamat!
Ing lugud cu queca alang pamagbayu
Atiu ca canacu masqui ca marayu
Masqui aliuang bale queca ing misinup
Sulat mu't retratu quipcap co't quinupcup!
Ing lugud cu queca qng biga lalagpas
Panenayan mucu ngeni mangacu ca
Potang ing inaua mapaclud ne bucas
Qng tutuquing bie panintunan daca!
ING MATARAM A LARAM
uling s'nabi mu camata cang bulawe
linawe cong mata mung macacalale
tutu pin pala ing mataram ca lawe
mupin macawale la ampon macalele
metung macabaldug ya dane albugan
cadua macaucyat ya bandang aslagan!
pepanualan mu cu matingcad ca bicas
caring quecang sulat pane macabigcas
patune pa mu rin quetang retratu mung
sayad ning palda mu anggang bukung-bukung
ngening miquit cata tutu cang mariquit
quecang butit pala ilang mididiquit!
cacu sinabi mu kutis cang labanus
o caca, o caca macalunus-lunus
e mu ne bubugnus ing taram ning laram
cacu yang a taruc dila mung malalam
kasing gaspang pala ning balat ning pasas
kutis mung mengalis atsaca memalas!
pipilitan mu cung mamanican cusa
ban queta ipaquit quecang mariposa
libutad ning albug, carimlan at uran
penicuanan cung mucyat quecang eran
cabusni ning pasbul acua cung mebigla
quecang mariposa cambubulag ya pala!
Metung cang tinubung tanaman danuman
Qng pampang ning ilug o dalan pasigan
Bunga mung malulut maniaman panaslam
Lalu na nung sigang canduli ing ulam.
Malabung mung bulung ayup sasalilung
Qng pali ning aldo, qng patac ning uran
Macanian mu naman metung a manasan
Lalam ning lilim mu painaua ing calung.
E cu no acapcap cumpul alitaptap
Masalang aslag da masanting sambulat
Antimong corona palibut palapat
Mitda nang lubusan ing carelang quislap.
Ngeni nucarin ca e da ca acaquit
Mabilug a ilug ala nang palapat
Guisan nong pematpat taung alang sabal
Penangab na ca mu saca guewang sucal.
Lubus cang meguisan aniang mugcang mucyat
Vulcan Pinatubo abu nang bubusuc
Minagus qng ilug saca menialucsuc
Pete neng impun mu ampo na ing uyat.
Potang miagum la ring tau at vulcan
Dugpa ya ing alti qng lati at sacan
Ala nang mitagan nune sucal a lub
Pamanang malangi qng bucas a lungub.
Macarirya cayu santing yu cabilian
Alang sasaingsing, oras e mirasnan
Bie alang angga quecayung pintalan
Benging madalumdum e yu ne dalanan.
Saguli sindian que-ing candila qng baul
Qng arap ning altar lablab na cumaul
Ban queta aquit yu ing queti qng sulip.
Icaming melacuan acua yung a silip
Pangaras yu lalam oini ing disnan yu
Macasiclaud la sisiguc mangadi
"Canan mi aldoldo ibie mu na ngeni"
boses gagaralgal quecaming licuan yu.
BALIK ALIKABUK
(nang Tony Mercado Peña)
keti babo yatu nanu mang milukluk
dumalan, lumabas anti mo ing asuk
lunto mu saguli at sulapo kaybat
ipayid ning angin king labwad kumalat.
ing asuk a meko, kusa na ping likuan
mitagan king gabun, mibabayang bican
pero maski ining mapaling kalabkab
e mu rin maglambat ing talab ning lablab.
mabilis yang dimla ing bayang mitagan
penandit mung bagya lubus yang magisan
nung nu ya menibat merapat nang napun
balik alikabuk king asbuk ning gabun.
asuk yang minusuk, kislap nya ning kildap
ningas yang kapingas, kurap nya ning irap
aslag yang melaglag, kapunti yang batu
ing pamanuknang na ning tau king yatu.
ING MANUC NANG PEDRO
1.
|
Malutu ya palung ing manuc nang Pedro
Anti ya mong helmet masias a sombrero! Buangis ya queng camua mabagsic ya tiru Texas yang matapang pa quesa queng toro! |
6.
|
Bulbul nang quiquintab magalsa qng tundun
Saguisag ning sabic queng pamaquisabung Atras-abante ya queng pamamalabat Catawan ning metung lalasa ya balat! |
2.
|
Queng bisyu ning cayang sugarul a amu
Queng apis, masahi, mesese yang ustu Bayu ya mibulus mipractis ya pamu Qng sucal Angeles caretang labuyu! |
7.
|
Queng lacas na't dagul e bisang cucurul
Alang patugut ing cayang pamanyapul Masican yang dascul, dumali't mamomba Aguiang durucal ne rungus queng lilyu na! |
3.
|
'Niang prumeru neng lon ing cayang quelaban
Agad neng detangan ning guiam queng bacbacan Layun neng lepitan para atingiran At caibat canita na ne segudsuran. |
8.
|
Anti yang ubingan sicsac queng camandag
Ustung tuctucan ne dacal ing mabalag Agad talab iti queng cayang abihag Manasaquit yang tal lumbag niang banayad. |
4.
|
Ala neng sicasu queng pali na buntuc
Masias yang sagupa, lisic yang maniapuc Sucdu-sucdu ya queng cayang pamanyigpo Pablasang liamadu ya nang yang magbabo. |
9.
|
Ing taring gaganu nang misna qng taram
Lalsut yang malalam neng tutud yang laman At nung qng ebun ne iti atamacnan Magus ya calaru't matda panimanman! |
5.
|
Ari ya mo wari caniting penandit
E me ayaguanta e bisang paigpit Maticdi ya bicas, caya ngan ing mandu Tatapang yang lacuas queng balang segundu. |
10.
|
Caraniwan mu-iti queng bie sabungero
Bista ma't mesambut e luncut y Pedro Tatio agad ya ring myuman macasali Para pamalipi at pagpintacasi! |
ING MANASAN
1.
|
Aruy caracal dang mesalap a asan
Queng pamanyilo cung baclad qng cailugan Balamu mamwisan nacu namang plaisdan Quinasna ya-ing banca maibug neng matiab man! |
5.
|
Potang miras nacung sanlad queng pantalan
Pasasalubung la reng tau queng sacan Atin la ngang lata, bacyung ampong igu Para pilulanan ding taung maglacu. |
2.
|
Aguiang saguli mu painawa cung ditac
Queng paco, lele ring sasa at palapat Gawan queng ulunan ing cacung salicap Bistat malanam ya bau careng apap. |
6.
|
Cabud medispacha ngan ing cacung dala
At mecapiabling maracal a cualta Sali cung tinape, ebun, gatas, abias, Gule, babi, prutas, bawang at sibuyas. |
3.
|
At cabang panayan cung dagul ing danum
A quinati napun, ngeni naman susun Milup cu pang cape ban e mipatudtud Malaut mu rin ing pulayan ning pugpug. |
7.
|
Uling macanian mu pin ing bie qng lati
Pisali mong asan ban ating panyali Potang cabalic mu magdala naca man Quetang ala carin a quecang cailangan. |
4.
|
Casilip ning munag, saquen cu ne-ing banca
Dulung co reng asan, paro at talanca, Ema at licauc, ulang ampong sugpu A pipaten-paten da reng taung manangu. |
(The above poem was inspired by the barrio of Lambiqui
in Lubao, Pampanga, P.I. which is
located in the delta region
where fishing is the main livelihood of the people.)
ING MEMORIA
Atin cung pibandian a mal / acung dili ing manaquit
Alahas yang macasimpan / queng caban ning cacung isip Indat buri queng abatyo / buclat quia mu ing tacap na At sumilip itang tindag / a manatad queng ligaya |
Bista't magulut nang bina / queng agus na ning panaun
Ing aranasan cu queng bie / a queng pusu pa mandatun Magpiac cu mung mataimic / at taimtim cung magdulap At saguiwang magpabalic / ing samyu ning quetang abac |
Ing talas ning cacung gamit / a sisinag quetang napun
Dalise pa queng malino / a talagang alang alun Bastat cabud micadiwa / cung bisitan ing nanu man Deng larawan a seguip na / ning utac cu lunto la ngan |
Ing memoria masilbi ya / careng malasuerti queng bie
Gagamitan deng paglimbang / deng maluncut pamibie-bie Piac dala mu reng mata ra't / paratangan ing milabas Nung masanting, ligaya la / at mie myuman queng camasmas |
At migtumaila cung / lawiwi queng angin
Miglayag ya iti / e cu mu apansin
Nung nu ya sinanlad / uling ninu wari
Ing matalas mata / queng dalit mituqui?
Linuat ing panaun / at iquit que'ing uyung
Macatasac ya pang / macutcut queng dutung
At ing namang cantang / cacung pagdulapan
Iquit que queng pusu / na ning caluguran!
Bista't acatmu cu no ngan / oya, batia at tapayan
At queng pitac cu na yugse / neng ala nang pilulanan
Magprisigui cu pa muring / sasaclu at e tutucnang
Uling cabud aquit daca / ing pawas cu e mesayang.
Titibuc yang alang patna / pusu cu e mipaindatun
Ustung queng cang arapan cu / cabang bobomba cung danum
Uling malamarine cu / at ica man mahinhin ca
Macagyu mu queng sasaclu / at mamipi'ing daraptan ta.
Macagyu mu queng titiman / ing quecata mamilatan
Pablasanang cayanacan / pa ing bili, miquelangan
Wari't ala pa queng lub cu / yang didiga at gagale
Ania iniang magcasal ca / ing canacung lua mengale.
Maluat na rin ita ngeni / pareu tanang 'ting apu
Pero e cu acalinguan / mitanam queng cacung pusu
Queng macuyad a salita / pagtapat cu ngeni queca
Sana abalic cu'ing napun / ba cung myuman lumigaya!
Ustung acaquit co queni / aldo-aldo reng aliwa
Susuat na ning quening lub cu / nga cung sasabi, "Ot caya
Maralas co pang acaquit / e co man balung bitasa,
Samantalang ing mimiral / queng cacung lub ya ing ala!
Map na mu pin ating "e-mail" / a quecata mamilatan
Babie limbang queng nung ali / maluncut sa ing panamdam.
Queti sulip alang mas mal / alang bague macapaldan
Nune reng taung malugud / a ausan tang caluguran.
(In The Garden Of The Tiger can be taken either literally
or figuratively. For in any place where there
is fear of danger lurks a tiger.
The poet used the tiger to represent danger, and the garden, to
represent any alluring paradise
where one should not dare tread. The two poems just tell the same
story, and the writer probably
wrote them at different times. BTW does anyone remember William
Blake's Tiger, Tiger burning
bright, in the forest of the night.... Lucy Galang)
Manaquit cang mabie / a gulis-gulisan
Tanda ning piligru / at ning camatayan
Asilip mu'ing buangis / a caya sisimpan
Careng mataram nang / cucu ampong ipan
Lacuas na pa potang / asque yang danupan
At maintun yang mabie / laman a laclacan
Macalunus-lunus / ya'ing cayang atiempuan
Pacabsian neng ustu / queng cayang catawan
Cabud mebalag ing / silim ning cabengian
Adua lang mata reng / queng dulum quiquinang
Apat la reng bitis / gugulung queng canan
Matilus lang patsit / deng sabic maniagpang
Ing ardin a berdi / maguing malutu ya
Queng daya ring mabie / ing tigri pete na
Ania e ca lulub / sayang ca rugu bie
Queng ardin ning tigri / mete ing tagumpe
QUENG ARDIN DING TIGRI
Misan linislis cu / ing bulung ding saguin
Asilipan cu la / reng carelang cuting
Sususu la quetang / inda rang matudtud
Migpaltitica cung / minatras na cabud
Buangis la ichura / sidsad la queng bangis
E mu la alelen / pilmi cang maquinis
Patsit dang matilus / patia sigpang daca
Nanu pang gawan mu / para mitacas ca?
'Nia nung e ca bisang / gawan dang abacan
Deng tigri lacuas na / tague lang danupan
Eca lapit-lapit / at e ca papaquit
Misan daca dacma / ditac mung penandit
Uling alang ligtas / calub mu teya me
Ing bie mung daralan / anti me mong pamie
Ania iwasan me / ing ardin ding tigri
E mu na pangangas / matapang cang dili.
DENG BURUNG TALANCA
Macapagmulala,/ ing pecamaniaman
E ya man linutu / queng curan at calang
E ya man piritu, / linaga o ningnang
Dapot queng linamnam / number one yang ulam
Basta't asinan mu / la mu reng talanca
At ibili mo queng / metung a balanga
Caibat tacpan mula / balang e tumacas
At panayan mulang / lambut queng cabucas.
Potang canan mu no / reng burung areti
Mamili ca careng / talancang babai
Uling deti ilang / sidsad queng cataba
Potang pusit mula / mangayat ca wawa.
At canini co pa / mu talagang buri
Deng pisit talanca / yambula queng nasi
Alang calamunding, / aslam o nanu pa
Ala mang tiltilan - sacdal ne queng lasa!
QUENG API NING PAMISULU
by Ernie C. Turla
Dagdagan yu ban lumambat / mitatau ing panangab
Queng api ning pamisulu / macacentru que libutad
E ta mu sa papaburen / maguing dapug namu iti
Uling capalipalian pa / ing macalud ngening bengi
E ta ya sa paningningan / panatilian ta'ing calabcab
Tabi tamu iting dimlang / sasalaque anting atab
Ban ing pali na ning diwa / magparayo queng caladua
At miguising caring malda / careng anac at mangatua
Discursu ta'ing calinangan / careng tipun tang poecia
Careng curirung abasa / o ayalben a cumidia
Careng sarsuela nang Soto / careng pulosa't basultu
Penimunan nang Manacmul / at sindu nang Totoy Batu
Mipaglibe tamung biru / e mu macapanandaman
Mipanula tamung bugtung / anti ustung bulaclacan
Samantala mimilup tang / tsuclating mapali-pali
A mebati queng batirul / at macaguiam anting dati
Ing mag-camping macawili / at metung neng sancan ini
Campfire a paliguan da / reng boy scout ilig da'iti
Lumual maglibut marayu / nung nu ing angin a prescu
Asangap da at mipasno / la panamdam pihung-pihu
Pero ing pam'yabe-abe / lalto ngeni quecatamu
At ing tulang abibie na / misusulit anting premyu
Samantalan ya'ing penandit / magmasaya tamung bina
Ing lubus pamica'intindi / queng anti'iti ya macucua
Macaporma tang mabilug / circulo tang mayayaquit
Careng batwin a que babo / durungdung at magumasid
Pupugayan da ing lalto / pamisasanmetung tamu
Ing bulan man titiman yang / anting ambrosia queng yumu
Potang matatda na'ing api / at bisa tanang painawa
Ticdo tang macapatulug / gamat tamu sable tala
Queng pago ring cayagape / taid-taid tang magcanta
Caibat layun tang pasilub / careng bale tamung tolda
If you have written any Kapampangan poems that you wish posted please submit them or send comments to: